Uncategorized

Imuli yeNkayi ivuswa ngenkomo ezingu-13

30 Jun, 2022 - 00:06 0 Views
Imuli yeNkayi ivuswa ngenkomo ezingu-13 Inkomo ezinikwe imuli yakoMpofu yeNkayi izolo emawofisini eVeterinary Services ngabalimi abangu-40

uMthunywa

Mkhululi Ncube
IBONGA ingathuli imuli yakoMpofu eNkayi emangweni weDolahali koNhlekisa eyafelwa zinkomo ezingamatshumi amabili lanye ngemva kokuphiwa isipho senkomo ezilitshumi lantathu ngoLwesithathu.

Abalimi abangamatshumi amane abaphuma emhlubulweni weMatabeleland abathintwa yisehlakalo lesi ngemva kokusibala kumaphephandaba bathi bakubone kufanele ukusiza limuli.

Ngemva kokuqoqana benelise ukubuthelela impahla egoqela ukudla kwenkomo, imithi yokudibhisa kunye leyokudoza inkomo phakathi kokunye okunengi.

Inkomo lezi zamukeliswe imuli yakoMpofu izolo ekuseni emahofisini ababona ngezempilakahle yezifuyo abeVeterinary Services koBulawayo.

Inkomo ezinikwe imuli yakoMpofu yeNkayi

Isikhulumi sabalimi njalo engomunye wabaphathise limuli uMnunzana Alvord Mabhena uthe kwabehlula ukuginya ilitshe ngemva kokubala ngesehlakalo lesi okwenza baqoqana ukuze baphathise.

UMnu Mabhena uthe bebephithizela iviki lonke eledluleyo ngemva kokuzwakala komkhosi beqoqa izimali ukuze imuli yakoMpofu iphathiswe.

“Safunda kuphephandaba ukuthi imuli yakoMpofu yafelwa zinkomo ezingamatshumi amabili lanye ezibiza i-US$8 500. Kodwa-ke sesibuthelele inkomo ezilitshumi lasithupha ezibiza i-US$25 000. Loba ezintathu zakhona zingakafiki lapha ngenxa yemithetho yokuhanjiswa kwenkomo.

Phezu kwenkomo lezi enye impahla esiyiqoqileyo ibiza i-US$15 000, okutsho ukuthi konke lokhu kufika ku-US$40 000 kulusizo oluvela kubalimi abangamatshumi amane.

“Isipho lesi sizakwenza imuli yakoMpofu ilungiselele kwelakusasa ngoba inkomo lezi ngezohlonzi lwaphezulu okutsho ukuthi zizazalana zande masinyane kubuye kuphathise isiqinti sonke seNkayi ukuthi sithole umhlobo omutsha wenkomo. Sikhangelele ukuthi kube losekelo oluvela kwabamahofisi abona ngezempilakahle yezifuyo,” kutsho uMnu Mabhena.

Umkhokheli walabo ababona ngezempilakahle yezifuyo esabelweni seMatabeleland North uDokotela Polex Moyo uthe isehlakalo esawela imuli yakoMpofu yisifundo esibuhlungu esidinga ukuthi abalimi balimuke izikhathi zonke.

Uthe bazasebenza lale imuli ukubona ukuthi lezinkomo abaziphiweyo ziyanakekelwa kuhle.

“Sikhuthaza abalimi ukuthi kabananzelele ukuthi inkomo libhizinisi elikhulu njalo zona ngokwazo inkomo libhanga elikhulu. Ukusebenzisa inkomo ukulima lokubopha enqoleni kwehlisa isisindo senzuzo kubalimi. Njengehofisi sizasungula isikolo sokufundisa abalimi ngokuphathwa kwenkomo njengebhizinisi emzini wakoMpofu ukuze bonke abalimi abangomakhelwane labo bathole izifundo ngokufuya okuqondileyo,” kutsho uDkt Moyo.

UMnunzana Dennis Mpofu obemele imuli yakoMpofu uthe uswele imilomo eyinkulungwane yokubonga isipho lesi ngoba sebelatshwe isilonda akade belaso.

Uthe bazakwamukela izifundo ezintsha zokufuywa kwenkomo abazaziphiwa ngenjongo yokuthi inkomo zabo zibalethele inzuzo.

“Sibabaza singathuli ngelisenzele khona sengathi iNkosi ingalibusisa. Lisikhiphe ebunzimeni obukhulu kakhulu njengemuli. Ngikhuthaza abanye abalimi ukuthi baqaphele nxa bebamba imithi ukuze okwasehlelayo kungabehleli. Siyamukela njalo ukuthi sisebenze labalolwazi ukuthuthukisa indlela esifuya ngayo,” kutsho uMnu Dennis.

UMnu Mpofu ubephelekezelwa ngumfowabo, uMnunzana Orderly Mpofu onguye owanathisa inkomo itshefu engazi loMnumzana Lindani Mpofu owathenga umuthi.

“Ngangingazi ukuthi ukuphuma kodaba lwethu luzakwenza umahluko omkhulu kangaka. Angila mathe ngalokhu esikwenzelweyo, lomama laye ngiyazi ukuthi nxa imota isima ngekhaya uzathaba abemanzi te ngokujabula,” kutsho uMnu Oderly Mpofu. Imuli yakoMpofu yafelwa zinkomo ezingu-21 ngemva kokunikwa umuthi wezilimo oyitshefu kuzifuyo.

Share This:

Sponsored Links