Impahla yesiNtu

18 Apr, 2024 - 00:04 0 Views
Impahla yesiNtu Inkomo

uMthunywa

Charles Dube

Imikhuba lamasiko AmaNdebele:

Ugwalo lulotshwe nguMatshakayile Ndlovu loDoris Nomathemba Ndlovu beloBekithemba Sodindwa Ncube

Kuviki ephelileyo silandise ngombuyiso njengokulandisa kwabalobi laba esibaqambileyo. Sizaqhubeka lamhlanje silonda okunye njalo okuhambelana lombuyiso okunjengokwabiwa kwempahla yomufi. Ngalelo langa kuyabe sekusele abosendo bodwa ngemva kombuyiso. Kwabiwa impahla zofileyo nxa engumninimuzi. Ngezikhathi ezinengi impahla ezabiwayo zinkomo lezinye izifuyo ngaphandle kwenkukhu.

Amadodana ayephiwa, esabelwa njengobudala bawo. Amankazana  lawo ayephiwa ayekuphiwa njengo budala, lokho ayekuphiwa kuthiwa zinyembezi zabo. Nxa lowo owabayo elomusa wayesipha amankazana inkomo kodwa kwakungadluli kweyodwa, kweminye imizi, kusiya ngobugovu babo, babencitswa.

Kwakuthi indodana endala iphiwe okunengi okudlula abancinyane. Yayiphiwa konke lenhlupho zalapha ekhaya. Owayelohlupho wayeluletha kuye — yena-ke wayemele alungise. Abafelokazi abalabantwana abalotsholiweyo bayabe bevele belezabo ezohlanga. Lezo zazingabiwa. Inina elingelazo ezohlanga lalingaphiwa inkomo.

Sekuqediwe ukwabiwa inkomo sekuzayiwa endlini sekusiyakwabiwa imuli. Kuzakuthi amanina la afelwe yindoda kanye labantwana badingelwe abagcini. Kwakukhethwa abosendo abangabantwana kulalo ofileyo. Kwakwande umnawakhe kumbe abanawakhe. Nxa ubaba lo ezalwa lamankazana wodwa, kwakuthathwa abanawakhe bezinye izindlu.

Ukungenwa komfelokazi: Kwakungena endlini abosendo kuphela, besekusithi lowo owabayo abesetshela umphakathi lowo osendlini ukuthi uSibani uzagcina okaZibani. Bayabe sebevele bahlangana abadala bosendo bakukhuluma. Abesintwana labantwana babetshelwa into esikhulunywe yaqedwa. Owesifazana wayelemvumo yokwala ukungenwa. Owayengafuni ukungenwa, efuna ukuzibuyelela kwabo ayezikhombela kutsha, wayethathelwa impahla labantwana. Ingubo lokunye wayengakuthathelwa.

Owayevuma ukungenwa wayelemvumo yokuzikhethela umuntu wokumngena nxa engafuni ukungenwa ngulowo ayemkhethelwe ngabomuzi. Lowayeseluphele loba nje esemunywana kodwa engafuni ukungenwa njalo engafuni ukutshiya abantwabakhe, waye kutsho ngendlela yakhona. Oseluphele nxa bengafisi ukumtshela laye kwakuthiwa kangenwe, besazi ukuthi uzakwala. Abantu abafanani, abanye babengaze bale loba beluphele.

Kuthiwa akusinto elula ukuthi muntu wesifazana azikhethele umuntu afisa ukuthi amgcine. Loba abesilisa abayabe befuna ukungena abafazi besihlobo sabo esifileyo, babahle batshengise ngokuba lusizo kibo abafelokazi besazilile. Bazabe bebenzela lokhu lalokhuya, kodwa labo abesifazana bayabe besazi ingqondo zabo loba bangaze bazenze abantu abalungileyo. Babe zikhethela ongalahlupho.

Ukukhethwa komuntu ozakungena kwakusenziwa kanje: Kwakuthi abosendo sebethe gwaqa endlini bonke labo mama laba abazangenwa, kulethwe umkhonto kababa lo ofileyo. Kuzakuthi okhethelwe umuntu angamfuniyo ukuthi amngene anikwe umkhonto ukuthi awuqhubele lowo amfunayo.

 

 

Share This:

Sponsored Links