ULIMI LOMUMO

18 Apr, 2024 - 00:04 0 Views
ULIMI LOMUMO

uMthunywa

Ikhefu 

Sikumbuzo Dabengwa

Liyini ikhefu? Kumfundi ozahlalela imihloliso, liyini? Kulo osasemfundweni engadingi kuvivinywa, litshoni? Kumzali, liyini ikhefu? Lolu ludaba olusinda abantu bonke abaphatheke ngomntwana benanzelela okuthile ebantwaneni abasafunda. Lithuba elihle lokukhokha umoya kumfundi kanye lomzali. Bakhona abasebenzisa ikhefu ngendlela eqondileyo, kubekhona abaqeda ithuba lekhefu besenza okungekuhle.

Kambe yiphi imisebenzi engenziwa ngabafundi ngekhefu, engaqondanga? Yiphi imisebenzi engenziwa ngabafundi ngekhefu, eqondileyo? Yimibuzo okufanele sihlalahlale sizibuze yona. Lathi abafundi kufanele sihlale sisekunanzeleleni izenzo zethu kanye lempilo yethu. Kunengi okwenzakala phandle lapha njalo intombi lejaha balakho ukulahleka ngaso lesi isikhathi sekhefu. Akesikhangele abazali abalandelayo bexoxa lezingane ezikhangelele ukubhala lonyaka.

a). UMaSibanda ubiza umfanakhe, uSipho, exhibeni lakhe olokhu elele. Sekuze kutshaya ihola lesitshiyagalolunye ekuseni. Usemangele ukuba kutheni. Uphinda aziduduze ngokuthi kenje yinhlalo yakhe uSipho ukuthi atshone elele ngempelaviki. Phela le yinhlalayenza yomntwana lo ongafuni lokuvuka adle. Ubuthongo ububhuqa kubebuhlungu kozeleyo. Nxa ethi uyadla uSipho umane athi topo topo, okuveza ukusweleka kwengwabungwabu yokudla aqine.

Nansi -ke imibuzo.

Umntwana lo angabe ephethwe yini?

Kambe unina kaSipho uyakunanzelela okuphethe  umfanakhe aze alale kangaka?

Siyananzelela lathi bafundi ukuba okunje ukulala akukodwa. Umfundi angabe enathile kakhulu kumbe ethe wathi ukuthatha okudakayo . Kubi bafundi ngoba kwenza umuntu aphile ngendlela engajayelekanga.

Zikhona izibonakaliso zokuphatheka kubi ngalokhu okunathwayo kanye lokubhenywayo. Asiqapheleni bafundi. Ikhefu lilakho ukukwenza uzibone usuphakathi kwenkemenkeme yendaba ikakhulu kulo olandelana lemidladlwana elotshwala yena esakhula. Asiqapheni eqolo ngokukhetha abangane abaqondileyo. Siqaphe eqolo ngokukhetha izindawo zemidlalo zokwethekelela. Ezinye zezindawo azilunganga.

b) Nangu unina kaSehlile ememeza uSehlile efisa ukumthuma emavinkilini aseduze ukuba ayemthengela okuthile kulamavinkili. Ngokunanzelela okukhulu abone ukuba uSehlile uphathekile endlini yokuhlala lapho athe kho, ecwile ukubaleni lokubhala imisebenzi yamaCALA abayiphiwa ngababalisi kuzifundo zonke azilobayo. Usetshaye ezine zazo wazibeka le. Usesalelwe ngezimbalwa, kwazise zonke wancedisana lababalisi zisavuliwe izikolo. Khathesi usencindezela afake emfukweni anduba akukhuphe emitshineni sekulolongekile, sekulungele ukufakwa ngefayili ngefayili. Amahlanu aselungile. Khangela ubone ukucilikisa okwenziwe lapho. Usuka ekwethuleni imisebenzi uze uye kundlela yokugoqela ifayili yakhe. Konke lokhu kwenza lomzali afise ukumupha ithuba lokuba ahlale phansi enze umsebenzi wesikolo engelakuphanjaniswa.

Asiqapheleni bafundi nxa sisesikhathini sekhefu. Akusetshenzwe. Siyaphinda, akusetshenzwe.

 

Share This:

Sponsored Links