uMthunywa
KUYADANISA ukubona inani labantu abatshontshayo lisiya lisanda.
Uthola ukuthi amasela awaselalo ngitsho lovalo lokutshontsha ilanga libalele.
Elizweni lakithi lokhu kwakungaziwa ukuthi umuntu angakulanda afike akuthathele impahla yakho anduba azihambele kancane enyonyoba ekutshiya ukhamisile.
Kwakuyibusela esasibuzwela emazweni simangala kodwa kuyadanisa ukuthi ilizwe lethu selaguquka – umuntu usetshontshelwa libalele lasebukhweni bezinja.
Bafike bamethusele ngengqamu kuthi lo oyabe ekhangele esabe ngitsho lokuwuvula umlomo ngoba esazi ukuthi angenziwa kubi.
Le akusinto enhle njalo akukholisisi ukuthi abantu ikakhulu omama bahambe belovalo lokuthathelwa impahla yabo.
Kuvamile ukuthi ezilindweni zabo tshova abantu batshontshelwe imali abayabe beyithwele.
Uthola umuntu esongokhala ebambe ikhanda ethi abantu bamlamulele nanku phela isikhwama semali siyabe sesihambile lamasela.
Ajwayele njalo amasela ukuminyezela abantu ndawonye ukuze athole ithuba lokungenisa izandla ezambeni athathe yiloba kuyini okuphakathi.
Kwesinye isikhathi bazibuzisa umbuzo ongalamsebenzi besenzela ukuthi umuntu aphatheke ephendula umbuzo wabo kanti usezithelile, omunye wabo uyabe esemkhwathazile.
Kuqakathekile-ke ukuthi abantu bahlakaniphe bengaze balala uma behamba edolobheni ngitsho lasemalokitshini.
Inengi lamasela la liyabe lisazi ukuthi umuntu lo akayazisisi indawo beselisuka lizenza lona elincedayo kanti cha liyazi elikwenzayo.
Kulezinsuku lecingweni amasela la kukhanya asehlala ethiyile nanko ungavele uchaye usukume uthola sezethuliwe impahla kungakhathalekile ukuba zisanda ukuchaywa.
Loba nje amapholisa ezama ngazo zonke indlela zokubhoda bebopha amasela la kuyadanisa ukuthi inani lawo liya lisanda.
Ukwanda kwabo kungabe kubangelwa yizijeziso abazinikwayo kanye lokuxolelwa okuba khona.
Silethemba lokuthi aluba umthetho wakuleli ungaguqula isijeziso somuntu olesandla ngabe inani lamasela selayehla.
Ukuqeda inyanga umuntu evalelwe esitokisini akumfundisi ukuzithoba kunye lokuhlonipha abantu nxa evele engukhanda liyatshisa.
Silethemba lokuthi abantu bazavumelana lathi ukuthi abantu laba kumele banikwe izijeziso ezinkulu ezizakwenza besabe ukutshontsha ngoba besazi ukuthi nxa amapholisa engabafaka izankosi bazaginqa.
Kuqakathekile njalo ukuthi uzulu ahlakaniphe avule amehlo nxa ehamba. Kuthi lanxa etshontshelwe ahambe ayebika amapholisa ngokuphangisa, awazise lokuthi umuntu omtshontsheleyo ubegqoke impahla enjani lokuthi bebebangaki ukwenzela ukuthi amapholisa uma ebhoda kulezi indawo abadinge laba bantu.
Kuyinto edanisayo njalo ukuthi abanye abantu abaphila ngokuthengisa bancedisana lala amasela ukutshontsha.
Uthola ukuthi amasela ayatshontsha ayefihla impahla yawo emuntwini oyabe ethengisa imibhida kumbe izithelo.
Ukwanda kwamasela sekubangele ukuthi abanye abantu bacine sebesesaba ukuyagadela ezilindweni uma ilangselitshonile sebesiya emakhaya.
