Okungenziwa kunkomo zochago ngesikhathi sezulu

31 Aug, 2023 - 00:08 0 Views
Okungenziwa kunkomo zochago ngesikhathi sezulu

uMthunywa

Langelihle Moyo
UMNUMZANA Cosmas Muzunde osebenza kunhlanganiso ye-Livestock Production ebona ngokufuywa kwenkomo zochago esabelweni seMatabeleland North, usexwayise abafuyi ngabangakwenza ngesikhathi lesi sesikhangelele isikhathi sokutshisa lezulu.

“Ngalesisikhathi sikhangelele ukuthi wonke ofuyileyo asebenzise ithuba leli alime ukudla kwenkomo okweneleyo ngoba sekuyisikhathi sezulu amanzi lawo ayabe emanengi awokuncedisa ukuthi izilimo lezi eziyikudla kwenkomo zikhule kuhle, lesikhudumezi laso siyancedisa, kuyabe kungasafanani lesikhathi sebusika ukuthi kuyabe kumele sithelele kubuye njalo kuhlaselwe ngumtshazo ngenxa yomqando.

“Nxa sekutshisa abafuyi kumele bananzelele ukuthi inkomo zithola amanzi eneleyo njalo ahlanzekileyo ziphinde njalo zithole ukudla okweneleyo kodwa-ke nxa sekutshisa ziyabe zingasadli kakhulu ziyabe sezisidla okulingeneyo okungafanani lokwesikhathi somqando.

Okunye okumele kwenziwe yikuthi abalimi bakhele inkomo imithunzi yokucatshela ilanga lezulu.

“Siyananzelela ukuthi nxa sekutshisa kubuye kuhlangane lokuhluma kotshani lezihlahla lokhu kwenza imikhaza lempukane kube kunengi. Ngakho abafuyi sibaxwayisa ukuthi badibhise inkomo zabo kabili ngeviki ukwenzela ukuthi inkomo zingabanjwa yimikhuhlane.

Okunye njalo abalimi kumele bathenge imithi yokufafaza impukane, ngoba impukane zingcolile njalo zithwala amagcikwane amanengi, sonke siyakwazi ukuthi uchago lufuna lapho okuhlanzeke khona, nxa kulengcekeza akula muntu ozafuna ukuthenga khona.

“Okunye njalo abalimi kumele bacente lapho okuhlala khona inkomo nxa utshani sobubukhulu ngoba bangabuyekela buyacina bugcina imikhaza. Kumqoka njalo ukuthi inkomo zingahlali lapho okumanzi khona okuludaka khona ngoba kungenza zicine zibulawa ngamasondo,” kulandisa uMnu Muzunde.

Uthe ukuthi sekutshisa akutsho ukuthi abafuyi bekele ukuvikela inkomo zabo emikhuhlaneni.

“Abalimi kabavikele inkomo zabo emikhuhlaneni ngaphambili kokuthi zigule, ngoba nxa sezigula zidla esikhwameni sabo njalo bayabe bengasenelisi ukusenga lokuthengisa ngalokho ibhizimusi iyawa,” kuphetha uMnu Muzunde.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/ZWTC6PG" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds