uMthunywa
Langelihle Moyo
ABABONA ngezokulima abe-Agritex sebexwayise abalimi ukuthi balime isihlahlakaza esibizwa ngokuthi yi-rosemary ezivandeni zabo ngoba silakho ukubatholisa inzuzo enhle nanko siyafakwa ekudleni okwenza sibe lomkambo omkhulu.
UNkosikazi Treggy Mpofu onguHorticulture Specialist koBulawayo kunhlanganiso ye-Agritex uthe isihlahlakazana se-rosemary singalinywa ngabalimi ukuze bazitholele inzuzo.
“I-rosemary ingafakwa esitshebeni loba inganathwa njengetiye ngoba ilemitshana esizayo kumpilakahle yabantu. Isihlahlakazana lesi silinywa lapha okulelanga elinengi khona ngoba kufanele sizuze ilanga amahola ayisithupha. Singesinye sezilimo ezimelana lokoma.
“I-rosemary ngamaxhakela kumbe ngosaba. Singalinywa ngenhlanyelo kodwa siyathatha isikhathi ngoba inhlanyelo ihluma ngemva kwamaviki amabili kusiya kwamathathu. Umlimi nxa ehlanyela i-rosemary kufanele abone ukuthi umhlabathi akhethe ukuhlanyela
kuwo uyangena amanzi lula phansi njalo ubumunyu bawo kufunale bube phakathi kwe-6.0 kusiya ku 7.0.
“Isilimo lesi akumelanga siminyane kufanele sehlukaniswe nge 45cm kusiya ku-60cm besekusithi igodi libe yi-60cm nge 60cm.
Eqhubekele phambili esithi umlimi angasebenzisa umquba ukuze isilimo lesi senze kuhle.
“Umlimi ulakho njalo ukusebenzisa loCompound J ongaba yi-10 grammes. Nxa sokuhlume kuhle, umlimi kufanele abe efaka umquba ngemva kwenyanga eziyisithupha, i-rosemary ayifuni manzi amanengi ngoba amanzi amanengi ayabolisa impande. Kungakho kufanele sithelelwe ngemva kweviki kusiya kumaviki amabili,” kutsho uNksz Mpofu.
Uphethe ngokuveza imikhuhlane engahlasela isilimo lesi lendlela esingavikelwa ngayo kuyo.
“Isilimo se-rosemary sandise ukuhlaselwa ngumkhuhlane wePowdery mildew. Ukuvikela umkhuhlane lo umlimi kufanele akhuphe izilimo esezikhule kakhulu ukuze lezi ezinye zithole umoya,” kuphetha uNkszn Mpofu.