Uncategorized

Kulesitha egumeni, abazali qaphelani

03 Nov, 2022 - 00:11 0 Views
Kulesitha egumeni, abazali qaphelani

uMthunywa

KUKHONA okungayisikho osekusenzakala emphakathini kulezinsuku. Uthango selusidla amakhomane.

Abantu sebephilela ize, akusela okhangela ngempilakahle yomunye. Akusela olendaba lokunakekela abantwana, ikusasa lethu. Kubuhlungu ikakhulu nxa sivuka imihla lamalanga sibala indaba zokulahleka, ukucatsha lokutshontshwa kwabantwana.

Ingena ilandelana imilayezo ebulenjini laku-WhatsApp kubikwa ngokuthi kulemuli edinga umntwana okungaziwayo ukuthi ungaphi. Sekungumbiko ojwayelekileyo. Bahlulukelwe abazali bengane lezi esezigcwele emafonini ngenhloso yokuthi mhlawumbe ukhona ongaphendula athi uke wabona omunye endaweni ethile.

Abantwabethu sebedingwa njalonje. Akusela melusi ezindlini kumbe kulokunye okungaphezu kwethu okusehlula ukuthi sikhangele abantwabethu?

UAssistant lnspector Nomalanga Msebele

Kungabe kulesitha emphakathini esidukisa abantwana bekhohlwa indlela eziqonda emakhaya? Mhlawumbe abazali abasawazi umlandu wabo?

Amapholisa wona athini ngalokhu ngoba uzulu ukhombela kubo ukuthi sekungathi bayaxegisa emsebenzini.

Le yimibuzo ezulazulayo engqondweni, sizama ukuthi sinqande isisusa sokunyamalala kwabantwana libalele.

Kumaviki adluleyo, sekube lemilayezo eminengi mayelana lokucatsha kwabantwana, ikakhulu labo abakubanga le-primary le-secondary. Yisehlakalo esivele sikhona ngoba lakudala abantu babecatsha kumbe bathunjwe, kodwa hatshi ngesilinganiso esibhekane laso khathesi.

Ngeviki edluleyo iphephandaba likazulu beliphethe udaba lokuthi kulemuli yePumula North edinga umntwana uPromise Ncube, ongu-Grade 6, owasuka endlini mhlaka 17 Mfumfu.

Lakhathesi uPromise kakaphenduki.

UPromise kayisuye yedwa owahamba wanyamalala. Liyanda inani labantwana abacatshayo.

Sisathi sikhuluma ngoPromise, ngoLwesibili kuvele udaba luka-Kimberly Ncube othumbe usana lomqhatshi wakhe, qede lapho weba lemota.

UKimberly lo, uleminyaka engu-19 yokuzalwa njalo ubeqhatshwe ukuthi agcine usana ngesikhathi abazali besemsebenzini.

Kuncedile ukuthi ubanjwe ngokuphangisa uKimberly lo.

Iyaphenduka imibuzo bandla. Pho yini esingene emphakathini nxa umuntu oleminyaka engu-19 ezatshontsha usana?

Isikhulumi samapholisa koBulawayo u-Inspector Nomalanga Msebele wethule umbiko ngoLwesibili emini ecela izakhamizi ukuthi zibambisane lamapholisa kudingwe uPromise Ncube.

U-Insp Msebele ukhulume encoma ukuphangisa kokusabalala kombiko wokudingwa kukaKimberly losana. Wacela ngeliphansi ukuthi lo ongabe ethole umkhondo ngoPromise, asize ngokuphangisa.

Kungumbono kaMthunywa ukuthi izakhamizi azihlale zivule amehlo lengqondo ngoba ukucatsha kwabantu lokhu kusinda ngitsho labomthetho.

Isicelo esilaso emapholiseni yikuthi kazame ukuhlela imfundiso ezanikezwa abantwana, ngendlela okumele bazivikele ngayo. Ikakhulu ingane lezi esezivuleke amehlo, esezihamba esikolo.

Singasola abazali bakulezi insuku kodwa singalibali ukuthi abantwana bathola izilingo thile nxa besemphakathini.

Asisebenzelaneni lamapholisa lalapho siqhatsha izisebenzi zokugcina abantwana. Asiyeni labo emapholiseni azasincedisa ukubuza isithupha lalapho adabuka khona okuzasiza ukuthi uqhatshe umuntu oleqiniso. Ngaphandle kwalokho, sizahlala sikhala ezimathonsi sitshontshelwa abantwana.

Ekadeni abantwana babehlaliswa phansi balaywe ngengozi zokukhuluma kumbe ukuhlangana labantu abangaziwayo. Ukulimukisa lokhu kwakuhlose ukukhaliphisa abantwana ngengozi ezikhona emhlabeni.

Abantwana basuka ezindlini ekuseni beqonde esikolo kodwa kube lomunye ongaphenduki ekhaya.

 

Abanye ngabaxabana lababalisi labazali, bakhethe ukuthi babaleke bayedinga lapho abangakhuzwa khona. Imuli ezilahlekelwa ngabantwana zithwele nzima, azikwazi ukuthi ziqonde ngaphi zidinge usizo.
Akube ngumlandu wethu ukuthungatha isitha esingene koBulawayo. Angeke sivume ukuthi abantwana abanjengoPromise Ncube banyamalale emehlweni ethu.

Share This:

Sponsored Links