Kohakika naka, iko kulini?

08 Jul, 2016 - 00:07 0 Views

uMthunywa

Tina Buhe Lobs Dube
Banji tokuhaka naka koga atitokuwana. Togala tikuvima koga kuti tikubhate kotikona. Akuna ungati nasi ndakanaka sibili ndohaka gala zwangu ndakajali ndisingatjahake kumwe. Atitogutshikana nekwatili iko kene nekwatakabumbigwa nako.

Umwe nemwe unohaka naka koga umwe nemwe unonakigwa netjakasiyana netjemwe. Banhu bangabvumilana kuti nhu whoya wakanaka koga akuna usina uwe wakawunakila. Banganaka bose koga pakati kwabo koba newawunoda una tjawunowundila tjakakunakila. Tjiyapo ndetjekuti akuna wakanaka kupinda bose. Nasi ungabona umwe uti woyu unopinda bose koga alinohwa noba wabona umwe kakale. Konga zwinodliwa. Awungazwipedze, zose zobazwizila.

Tjingakuzipila itjo tjibaba, tjikazipa tjingatjukela. Kana bilebile lozipa, nobusukwa koyi gozipa. Naka kwakajalobo.

Ngono naka ndikupi? Titetjini kuti tinake?

Zwitolo tozwingina tikazwipedza tihaka zwinombagwa kuti naswibo tibonakale tilingika takanaka. Tobatitenga dzihangu, zwiketi, dziyempe, mabhatji nekumwe kwakasiyana siyana. Bamwe ndebanobhuda bakasenga hangu haba, bamwe nhema bamwe ntjena, bamwe dzehhudzi bamwe dzemakole. Umwe angasola koga kunamatenga unoba ebona kwakalulwama eziba kuti ape atjiyimbala unowotshamba kukazunguzika pasi. Unowoti atjiyimbala akazwiwhabo abanhu pakati kwebanhu.

Bamwe ndebanotenga hangu dzakateswa dzawungahla kuti iwoyunhu ape tingagwa akandipfula nehangu yakambala unondiputjula mabula. Dzimwe dzosekesa, ungati dzakatemwa nehanhu ikweno kuzwinyala.

Dzebakadzikulu ke asilebe. Dzimwe zwitshitshina koba kulinheswi yoga yawusingake ukatshamba nayo mumavu vula yana. Dzimwe ndedzina bukuse dzakapfumiwa semajwambo. Ulikulekule ungati nkadzikulu watan’wa netjibandana mumpimbila. Mabhurugwi nowana alihhele zwikwama awungatjazibe kuti tjagala tjili itjo nditjipi. Nhu wakanotenga zwikwama kene bhurugwi. Bamwe nowana bakambala mabhurugwi anon’an’atila kwawunohaka  ukahaya kuti lambagwa liyin’wi saku libhata lijali. Loba linga linoyi ladanigwa mbizi. Ipo palinombugwa ke? Ape wahaya nkhwinya ate ungalala wakambala ngono?

Amwe anoba akan’an’atila kakale alimalelu. Ape lakambagwa nhu wakhona unoba enga nhu usakambala. Mbili wose unoba ulipatjena. Koba kwakasiyana koga kuti tjawakalinga atambala wonhu. Konga nhu wazwipenda ekozwibudza kuti wakambala. Iye mweni unoba ebona akanakigwa. Pamwe dzoba dziteyewa. Kwagala ngwe inodla nemabala.

Angaziba ndiyani? Ape ubona kukona kuti bakulinge nokutolela dzimwe nhambo ngobe ukalala ungadlila kule. Nodlabo netjawakapiwa neNdzimu.

Bamwe bakapiwa mibili bamwe buso bamwe makumbo. Bamwe zwiyeto ndizo zwabakapiwa. Nhu wakhona apa esekelela ekudusila meno akalizana matjenatjena anahatji yakalizana awungapinde. Noti tjibuya ndife. Nowana moyo woti korikori uti dzene ndasodzela. Koba kulinaka kukwe kwaakapiwa. Umwe unonaka nezwilebo. Paanoswika ape ehhula nlomo uwe ebiga matama anokubhaya moyo.

Kene wawusingade lebeleka naye nowana wabanyolonyolo kuti dzene ungagalazo naye ipapo usingawunzibe nowunziba kose. Umwe unonaka nebutema gugwe. Wose nhu wakanaka ngobe unatjo tjinodiwa nowumwe. Nditjo tjinobahanganya. Ndosowha kuyi ludzi gwakanhomwe atayipa koga uwana basikana bakhona bakabhika bose.

Banoyi bakanaka bebhata pasi kukona semudzi yatitimigwa nevula ikasanungiwa.

Ngatisizwimanikanye kubi ngonaka ngobe uyapo unotida sekwatili iko. Tjikulu ngatigaleni tilibabuyanana. Kana bayapo banokangan’wa kunhana nevula. Bamwe ungati vula inobadzukisa apa ibadonela mumbili ibalulwamila apa beyin’wa koga. Nowana nhu eseka ehama hhinlomo edusa patjena mahhimeno asakangugwa ahhele nemilibo nemahadza ahhulolidla. Kene ukaba wakapiwa kumbili banhu banokutihha. Unganoyihaka n’anga kati kusina, kuli iwe usingawhanane nevula.

Banhu banjinji, ndiyani angazwipa nlandu wokuti ndonhozwingudzila? Ukalokona-ke sonhu wetjinhu tjitje? Ndizo makamu angu akanaka ngatitjengeteni bubuyanana nebubuya, ndiko naka. Kumwe kowhotobela hule.

Kalanga Language and Cultural  Development Association
[email protected]

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/ZWTC6PG" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds