uMthunywa
ISINQUMO somthethwandaba omkhulu, iHigh Court esibangele ukuxotshwa kwezinkulungwane zabantu emisebenzini sesilethe ukungahlaliseki kwezisebenzi kunye lezimuli kusapho lweZimbabwe.
Iqiniso yikuthi banengi abantu abazaxotshwa emisebenzini nxa kungenziwanga iqhinga lokukulungisisa lokhu kungakho-ke abantu bayakhala bathi akwaziwa ukuthi abaqhatshi bazavuka becabangeni.
Kumaviki amabili adluleyo umthethwandaba omkhulu wenza isinqumo lesi lapho kuthethwa indaba yezinye izisebenzi zenye inkampani yephethulo ezaxotshwa mahlayana nje ngumqhatshi wazo.
Ngaphansi kwesinqumo lesi abaqhatshi kubikwa bayenelisa ukuxotsha izisebenzi bengazinikanga amabhenefithi kodwa aziphe inothisi yenyanga ezintathu nje okuyikho okwenza amankampani ahle avuka ubhova axotsha izisebenzi.
Kusukela mhla wesinqumo lesi abantu abedlula i 6 000 sebalahlekelwa yimisebenzi yabo.
Indaba le ibuhlungu ngoba abaqhatshi bahle bakwamukela lokhu njengendlela yokwehlisa izimali abaziholisa abantu kukanti izisebenzi zona zibhekane lodubo lokuthi zingaxotshwa yiloba siphi isikhathi zizihambele ngekhaya zilemali yenyanga ezintathu zenothisi nje kuphela okufana lokuzihambela ngekhaya uphethe izandla uma siqathanisa lokuzinikela kwezisebenzi okweminyaka leminyaka.
Abaqhatshi basamukele ngazo zombili lesisinqumo ngoba bebevele beswela ukuthi bengehlisa njani izimali abaziholisa abantu ngenxa yomumo wezomkhonomi.
Nxa kuyikuthi sekuxotshwe abantu abangu- 6 000 elizweni kusukela kwakhitshwa umbiko wesinqumo lesi, pho bazakubabangaki abantu abalahlekelwa yimisebenzi yabo kusiyaphela yonale iviki?
Kuyadabukisa njalo kuyethusa ukuthi kambe nxa abantu bebevele bephila nzima besemisebenzini kuzahamba njani nxa sebetshelwe ukuthi umsebenzi usuphelile? Zinengi izimuli ezizahlupheka njengoba nje izinto zimi manzonzo nje.
Kudingakala ukuthi uHulumende kunye lenhlanganiso ezimele izisebenzi baphangise babonisane ukuthi kungenziwani ukuze izisebenzi zivikeleke.
Phela ngeke laya ndawo ilizwe nxa abantu sebephathwa ngochuku olungaka. Kubuhlungu ukusebenzela inkampani okweminyaka leminyaka ibisikulahla nje njengesichibi esigugileyo kungela ngitsho isibongo esingakuqhuba okwesikhatshana.
