uMthunywa
KUQAKATHEKILE ukuthi umuntu wonke olezisebenzi aziphathe kuhle ngoba zona zivele ziyinotho yakhe, nxa zingavuka zingekho kwelakusasa akulanto engahamba njalo ibhizimusi kumbe yini alakho kungahle kubhidlike asale esebambe owangaphansi.
Wonke umuntu olabantu abamsebenzelayo kumele akwenze kube yinto emqoka ukuthi izisebenzi zakhe zihlezi kuhle emsebenzini, zisebenza amaholo alingeneyo, zidla zisutha njalo uyazihlonipha.
NgoMvulo kuyonale iviki umhlaba wonke ubuthakazelela usuku lwezisebenzi olubizwa ngokuthi yiWorker’s Day. UMongameli welizwe, uMnangagwa ukhuthaze abaqhatshi ukuthi babone ukuba izisebenzi zabo ziholiswa kuhle okuhambelana lokukhula komnotho.
Kunjenje umkambo omnyama usuthengisa idola leMelika ngemali ephezulu kwe$2 200. Ngesimo esikhona izisebenzi zithi nxa zihola ziphaphatheke ziyethenga imali le ngoba kuyiyo efunakalayo nxa zibhadala amarenti njalo izikolo ezinengi sezilengxenye yemali ye-school fees okumele ibhadalwe ngale imali.
Imali
Phela indaba yokuthi izisebenzi kumele ziholiswe ngendlela efaneleyo akumelanga ingagcizelelwa ngoba yiyo njalo indlela eveza ukuthi uyabahlonipha abakusebenzelayo.
Banengi abantu abahlala bekhala ngokuthi kabaholi imali ezifanele imisebenzi yabo njalo basebenza amahola amanengi kakhulu angalingani lesikhathi abasisebenzayo. Abanye bakhala ngokunganikwa impahla yokuzivikela ezingozini nxa besiyasebenza. Kambe kuyini khonokho Mthwakazi? Angithi ukuze umuntu anothe kuyabe kuyinto ebangelwe ngabantu abamsebenzelayo, akusikho ukuthi ibhizimusi yomuntu ayingeke yahluma, yakhula, ize iphumelele umuntu ezisebenzela yedwa.
Angithi kuthiwa umuntu ngumuntu ngabantu ngoba sonke siyancedana khonapha emhlabeni.
Akekho ongaphila eyedwa nje zwi, kudingakala ukuthi kube labomakhelwane, abangane, izihlobo kanye lesisebenza labo.
Ngakho-ke asiphathaneni kuhle emisebenzini kungadingeki ukuthi omkhulu nguphi kumbe lo omncinyane nguphi ukuze siphumelele njengesizwe esihle seZimbabwe. Yikho uMongameli welizwe ehlala egcizelela ukuthi ilizwe lakhiwa ngabaninilo.
Kutshoni lokhu? Kutsho ukuba kuhle ukuthi sakhe siphinde siphathise abanye ukwakha ukuze ilizwe lethu lifinyelele uVision 2030.
Akusinto ebuhlungu na ukuthi wena uzalala usuthi isisu sikhonale kodwa izisebenzi zakho ziswela eyokubuya emsebenzini. Ingani uHulumende uyakhangela abone ukuthi labo abaqhatshe abantu kababaqili nxa sekusiza ezimalini njalo babatshayisisa isikhathi sisasekhona hatshi ukubalalisa emsebenzini futhi nxa kulikhefu lokuphumula bathole labo isikhathi sokuphumula.
Impahla yokugqoka emsebenzini iqakathekile ngoba ezinye izisebenzi zisebenza endaweni eziyingozi okokuthi nxa zingavikelwanga zingalimala yikho kuqakathekile ukuthi wonke umuntu osebenzayo aphiwe impahla lezo. Kuhle ukuthi wonke umuntu azizwe ethabile nxa evukela emsebenzini hatshi ukuthi azizwe edonda nsuku zonke ngoba esazi ukuthi uvukela ukuyaphiwa okuyimadlana njalo uzaze aphenduke ngekhaya ebusuku abantwana sebeyelala.
Sithanda ke ukuxwayisa bonke abaqhatshe abantu ukuthi babone ukuthi izisebenzi zabo ziyathola imfanelo yazo egoqela imali enela ukuthi bazigcine kanye lemuli zabo, impahla yokuzivikela nxa kudingeka lokho lokuthi bayathola isikhathi sokuphumula nxa kufanele. Nxa kungenzeka lokho bazabona ukuthi ibhizimusi labo lizaqhubeka kuhle ngoba phela izisebenzi ziyabe zisebenza ngenhliziyo emhlophe.
