uMthunywa
Sikumbuzo Dabengwa
Salibonani bafundi. Siyahlangana njalo kumsebenzi wethu lapho esiqondisana khona ekukhulumeni kanye lasekwenzeni. Kule iviki sibuzana ngakho konke okumele sikwenze nxa izikolo zivulwa. Kulusizi njalo kubuhlungu nxa izinto zonke zingenziwanga ngendlela emntwaneni oyavula izikolo. Ake sikhangele indlela esiphathisana ngazo nxa sesibhekane lomumo wokuvulwa kwezikolo.
a.UMFUNDI WAKUQALA
Lisenkundleni yombukiso wezokulima lapho ingqungquthela zamabhizimisi zibukisa khona konke mayelana lamabhizimisi abo kuleli lakwamanye amazwe. (Trade Fair). Usuncinde wadela. Udle zonke ezifela emlonyeni, ezikasawudo kanye leziqandayo, ezijuluka otshukela lochago.
Usuyitshaye wayibhuqa yonke imali obuthunywe ukuba uyebhadala ngayo izindleko zesikolo kwasala ingcosana.
Asiphendule nansi imibuzo.
a.Umfundi lo osedakaze imali yendleko zesikolo ubizwa athiwe ngumfundi onjani?
b. Abazali nxa besizwa ngodaba lokuba ayibhadalwanga imali bangezwa njani?
c. Ibanga lemfundo yesine lisadinga ukuba abazali bazibambele mathupha izimali zalaba bafundi. Siyavumelana lombono lo yini?
d. Isenzo salo umfundi sitshengisa ukuba abanye abantwana akumelanga sibathembe ngemali yomsebenzi oqakathekileyo, kuyavela yini ngalo umfundi?
UMFUNDI WESIBILI
a.Selithe ntwa. Liqeda ukudla isilayilo santambama kodwa ulethambo ofuna ukulihlafuna labazali bakho. Usudidizele kwanela. Uhwithwayo usebalindile ngenkomitsho zabo ezincane okomlomo kantswebe. Sebeqalile manje ukucijisa imilomo.
“Baba lomama. Izikolo ziyavulwa kule iviki elandelayo. Bengicela ngomusa lingibhadalele izindleko zesikolo. Nxa ngibhadala kunje ngibalekela udubo lokuxotshwa ngiphatheke nzima ekufundeni.”
Abazali ngokubona ubuntu balumntwana bahle bavumele phezulu ukuvuka besiyabhadala kusayo.
Asikhangele nansi imibuzo:
a) Nxa sikhangele umfundi wesibili sibona ukuzimisela komfundi. Basasekhona yini abenza ngendlela ejabulisa kangaka?
b) Kuyini okutshengisa ubuntu okwenziwa ngumfundi lo ebazalini bakhe?
c) Ungomunye wabazali ungezwa njani nxa uphethwe ngale indlela?
d) Yiwaphi amaphutha enziwa ngabanye abafundi angenziwanga ngumfundi lo?
Siyabonga ngoba basasekhona abantwana abalobuntu njalo abalolwazi lezindlela ezinhle ezokucela imali ebazalini. Abanye bathi bengalabo lobobuntu baphinde babe ngoguluva abeba imali ezokubhadalela bona.
Asizameni ukubamba ziqine bafundi ngoba abadala bathi inhlanhla ayibuyi kabili. Ngithemba sizazama ukuba lobuntu sincedisane labazali bethu kukho konke ukuze impumela yethu ibenhle.
