uMthunywa
KUVIKI edluleyo siphethe isifundo sethu ngesibaluli sichaza izivumelwano zesibaluli. Esakunanzelelelayo yikuthi izivumelwano zesibaluli ziyafanana lezivumelwano zesiphawulo ngaphandle kokuthi ezesibaluli kazilabo omankankane.
Nanzi izibonelo zesiphawulo njalo: Umfana omncane uyagula. Umfana libizo, omncane yisiphawulo. Isivumelwano salesi siphawulo omncane ngu (om-). Inja enkulu ibambe imbuzi. Inja libizo. U (en-) yisivumelwano sesiphawulo enkulu. Nxa unanzelela lapha uzabona ukuthi sibagcinile omankankane bezivumelwano zesiphawulo.
Izibonelo zesibaluli: Abafana abagijimayo ngabakoNdlovu. Abafana libizo, abagijimayo yisibaluli. Aba-yisivumelwano sesibaluli. Umama ohlakulayo ngowakoNdlovu laye. Umama libizo, ohlakulayo yisibaluli. U (o)hlakulayo yisivumelwano sesibaluli. Ungakhangelisisa uzabona ukuthi izivumelwano zesibaluli lezi kazibagcini kumbe kazilabo omankankane.
Zonke izivumelwano zesibaluli kusukela kusigaba 1 zisiya ekucineni kwezigaba kazilabo omankankane.
Ukwakhiwa kwezivumelwano zesibaluli – Izivumelwano zesibaluli zakhiwa njengezivumelwano zesiphawulo. Umehluko okhona yikuthi omankankane labonkamisa abalandelayo bayasuswa ezivumelwaneni zesibaluli, kanje: Kusigaba 1 isakhi sokuchasisa ngu a ehlanganiswa lesiqalo sebizo kutholakale isivumelwano sesibaluli. (a + umu-omu-) > O. Isakhi a silumbana lonkamisa wakuqala wesiqalo sebizo – a + u >O.
Kusigaba 2 a + aba-aba > aba- . Kusigaba 4 a + imi-emi- > e. Kusigaba 9 a + IN- eni > e-. Omankankane bonke bayasuswa kuzivumelwano zesibaluli.
Ke sikhumbuzane njalo. Hlala ngekhaya, ugeze izandla ngamanzi alesepha. Faka isayeke sakho nxa uphuma ngekhaya. Vikela ukumemetheka kweCovid-19.
