uMthunywa
Ethel Ncube
Inkosi yamaXhosa ye-Eastern Cape eGoli, uZwelonke Sigcawu isikhuthaze amaXhosa akwelakithi ukuthi asebenze nzima ukuze kwakhiwe isikolo lapho okuzafundwa khona ulimi lolu njengezinye indimi elizweni.
Ikhuluma lentatheli ngeviki ephelileyo inkosi uSigcawu iveze ukutshiseka kakhulu ngamaXhosa ukuthi kumele bazi ngesiko labo.
“Ngivakatshele eZimbabwe ukuzokhulisa ubuhlobo labanye bethu lokuvuselela amasiko ethu.
“Ngithanda ukukhuthaza abafowethu abakuleli ukuthi kwakhiwe isikolo lapha eMbembesi ukuze abasakhulayo bafunde ulimi lwethu ngokujulileyo,” kutsho inkosi uSigcawu.
Uqhubekele phambili eveza ukuthi abantu bakuleli kumele basebenze ndawonye ikakhulu kwezamasiko ukuze bazi imvelaphi yabo.
“Ngilapha ngimele amaXhosa onke ngifisa bazi ngobuKumkani ukuthi budabuka eEastern Cape eMzansi Afrika njalo bazi ngezinkosi zonke ezibakhokhelayo.
“Kungakho nxa kungaba lesikolo lapha kuzakuba lula kakhulu ukuthi bafunde ngoba bezabe befunda khona. Lami ngizimisele ukuncedisa ekuthengeni impahla yokwakha lesi sikolo,” kuchaza inkosi uSigcawu.
Iphephandaba likazulu lizwe ukuthi indawo lapho okuzakhiwa khona isikolo sikhona okusilelayo yikuthi kubuthaniswe impahla yokwakha ukuze umsebenzi lo uqalise.
Inkosi uSigcawu iveze ukuthi ababalisi abazafundisa isiXhosa balabo.
“Indaba yababalisi kayihluphi ngitsho ngoba siyenelisa ukuletha ababalisi abavela eMzansi Afrika bazencedisa njalo labantu bakuleli balakho ukubuya eEastern Cape bezofunda ulimi lolu ukuze labo benelise ukufundisa,” kulandisa inkosi uSigcawu.
Ubuye njalo waveza ukuthi umuntu ngumuntu ngamasiko akhe njalo ngeke aphile ngaphandle kwawo.
“Amasiko ayindlela umuntu aphila ngayo njalo yiwo amqondisayo ekuphileni kwakhe. Abantwana abancane kumele bahle bethi bengena esikolo bafundiswe isiko lakibo ukuze bakhule bekwazi ukuthi badabuka ngaphi njalo baqonda ngaphi.
“Okusenza sifune ukuthi kube lesikolo lapha yikuthi amaXhosa alapha alolwazi olulutshwane kakhulu ngobukhosi bakwabo (Kumkani) kodwa nxa sekulesikolo kulula ukuthi bazi okunengi,” kuphetha inkosi uSigcawu.
