uMthunywa
Ugwalo — Ugqozi Lwezimbongi
Ziqoqwe zahlelwa nguP Mpofu
Imbongi nguS N Thebe
Isihloko senkondlo – Bhudu Bhudu – Phinde!
ISIHLOKO sale inkondlo siyisenzukuthi, sisikhanyisela kuhle ngomuntu odinga ulutho oluthile kodwa akaze waluthola. Ngenxa yokuthi lolo lutho kalutholakali umuntu lo okhuluma lapha okungaba yimbongi yona ngokwayo isitshela abantu ukuthi isidinge yaswela. Ngombono wami lapha ngizwa angathi le into esidingwe yaswelakala ngumsebenzi. Umuntu lo usedinge wadinga kodwa phinde awuthole.
Ngenxa yokuswela umsebenzi lokhu usengodanileyo, inhliziyo yakhe idangele kayichelesanga. Usedinge wadinga umsebenzi waswela ngenxa yalokho ingqondo yakhe edabukileyo isidiniwe. Umoya walumuntu uyasindwa zindubeko alazo useze esehluleka lokucabanga. Uyakhala lumuntu ngoba uthi inyembezi zehla zijulukela enhlabathini. Uyaswela lumuntu ngoba lenyawo zakhe ziyaqaqamba ngoba zimnkenkenkenke kambe zingavalwanga yizicathulo.
Umzali laye angeze ayekela ukukhalela umntanakhe nxa izinto zimi ngaloluhlobo. Lanxa engaze akhale njani umzali kodwa inyembezi zakhe laye kazesuli lutho ngoba ziphange lazo ziginywe ngumhlaba owomileyo. Komile lapha, umhlaba awuphi lutho, ulugwadule yikho nje lemisebenzi ingabonwa. Ilanga lalo litshisile okokuthi lenkomo lazo kazibhonsi. Inkomo zibhonsa nxa kulokudla zisutha. Imbongi ibuza kuhle ukuthi iyobhonsa ithini ekayise njengoba ilanga libhadla litshisa kanje?
Ngenxa yokuthi akulakudla inkomo leyo iyoguguda ubhudla ife itshiye umnikazi. Kunjalo nxa kungelakudla okweneleyo inkomo ziguguda uthuli zicine zifela egangeni umnikazi angaboni lokuthi zifele ngaphi lesikhumba belo engasifici. Kunjalo umuntu adinge umsebenzi komlungu kodwa phinde awuthole. “Bhudubhudu komlungu — lutho!” Isivuma imbongi ukuthi ingumhambuma ongelasiphetho lapha emhlabeni kanye lenhlungu zakhe azilasiphetho.
Iyaqhubeka kuviki ezayo.
Imbongi isifike kusibanga esibi kakhulu esokusola ukuzalwa kwayo ngoba ithi: “Babeth’amhlophe betsh’isiqalekiso./ Hawu mama ngezela lokh’emhlabeni na?/ Ngiphile ngokungqikil’ inja na?” Isibuza imbongi ukuthi kambe yeza emhlabeni ukuzoba ngumyanga ngoba ukutshaya inja ngekhanda yisitsho esitsho ukuba ngumyanga. Isifike kubanga lokukhumbula inyoka kumbe amadlozi aboyise imbongi yikho isiwatshela ukuthi asabalale aphembe eyayo indlela.
Ithi izagagadlela udondolo lwabo kuthi lapho amlahlela khona amadlozi aboyise kakhethile, ekuphileni kumbe ekufeni. Zimbi indaba.
Vikela ukumemetheka kweCovid-19. Hlala ngekhaya wekele ukutshotshola usiya endaweni ezilabantu banengi wena ungelasizatho esiqinileyo. Yekela ukubhalisa incwadi zamanga ngoba uzahlangana lalo lolu bhubhane wena obungaluceza. Amanzi kawabekhona ukuze abantu bageze izandla ngesepa lamasanithayiza. Khumbula ukuthi nxa uphuma ngekhaya ufake isayeke sakho ngoba uzagijima kakhulu nxa ungenzanga lokho. Buza kwabanye.
