SIGIYA NGOLUDALA: Yayidliwa njani inkubalo endulo

16 Mar, 2017 - 00:03 0 Views

uMthunywa

Kuloba uCornelius Luphahla

KULE iviki sizake sithinte ngezasendulo ikakhulu ngendlela okwakudliwa ngayo inkubalo kanye lokuthi kungani yayiqakathekile ebantwini. Khona nje kwakungeke kwafiwa kungadliwa inkubalo ngoba phela idlelwa ukususa ithunzi lokufa kanye lokuhlalisa phansi amaphaphu alabo abafelweyo.

Inkubalo le yayidliwa ngelanga elilandela elomngcwabo lapho abomdeni bonke besasekhona. Umadlisa inkubalo lo kwakube yinyanga kumbe umuntu okwazi izihlahla zakhona. EsiNdebeleni odlisa inkubalo ubefika ahlale ngaphandle komuzi ekuseni kakhulu ephethe izihlahla zakhe kuthi abomdeni bangambona baphume bonke egumeni bamlande ngaphandle komuzi.

Nxa kufe owesilisa inkubalo le yayidlelwa esangweni lesibaya kuthi nxa kufe owesifazana idlelwe ezibuyeni. Lapha ke ngizathinta ngeyowesilisa noma nje idliwa okufanayo leyowesifazana kusehlukaniswa ngendawo edlelwa khona.

Abomdeni laba bengaphuma phandle komuzi bayekuthi gwaqa esangweni lesibaya senkomo lo odlisa inkubalo uzabasa umlilo lapha. Umlilo lo kuthiwa kawubaswa ngesihlahla esilameva njalo inkuni zakhona akumelanga zithezwe phansi kodwa kufanele zithezwe phezulu kwesihlahla.

Umlilo lo ungabaswa odlisa inkubalo uyapheka isitshwala sophoko, esamabele kumbe ngezimba lemfe. Isitshwala lesi usipheka ngodiwo afake impande zeluleka kanye lezomgugudu abuye njalo abilise uchago afake impande lezi phakathi. Ekhaya ngale abanye bazasala behlaba imbuzi bayihlinze ifitshane kuphela liphekwe lapha lihlanganiswe lemitshana le.

Kungavuthwa lokhu odlisa inkubalo uzathatha ubulongwe benkomo bube ngamadudu amabili, elabesifazana lelabesilisa. Phezulu kwawo kuzafakwa isikayikakhona ngemva kwalokho kuzaqala abesilisa ukudla inkubalo.

Ekudleni lapha oqalayo uma phezulu kobulongwe obulesikayikakhona lesi aqale ngokucupha isitshwala kancane asifake emlonyeni qede asikhafulele emlidlwaneni lo olapha abuye njalo asihlephune okwesibili asiginye.

Ngemva kwalokho uzathatha ithambo leli eliphekiweyo alimumuze abuye akhafulele eziko aphinde njalo amumuze aginye isobho. Ngemva kwalokho uzahubula njalo uchago lolu olusediweni alukhafulele emlilweni abuye njalo aluhubula aluginye. Angaqeda lapho uzathatha iphehla elizabe lifakwe lapho agcobe ngalo aye ekhaya.

Umkhuba lo uzakwenziwa yibo bonke abalapha ngokulandelana kwabo kuthi bengaqeda lokhu onguye obadlisa inkubalo uzathwala isitshwala lesi esisegebhezini ayesilengisa ezibuyeni ukuze izihlobo ezingekhoyo zibuye zidliswa ngokomkhuba.

Ngemva kwalokho umadlisa inkubalo uzaphiwa imbuzi le yonke ingahlinzwanga ayezihlinzela emzini wakhe kube yiso isibongo somsebenzi wakhe lo awenzileyo. Kwakunjalo ke endulo bakaMalandela kusagiywa ngoludala.

Mlobi siyabonga umsebenzi wakho osenzela wona owokusikhuthaza ngokuqakatheka kwamasiko ngakho sithi qhubekela phambili ngawo. Mina isicelo sami yikuthi ungichazele ukuthi ngingenza kanjani ukuze ngilole ihloka lami ngoba selibuthundu sesize sesixabana lomkami. — Trevor Moyo, Matshologwana, Gwanda.

Siyabonga mlobi umsebenzi wakho osenzela wona sithi qhubekela phambili. Mina ngilijaha elileminyaka engu 23 ngakho uhlupho lwami yikuthi ubuntu bami buncane kakhulu ngakho ngicela ungichazele ukuthi ngingenza njani ukuze ngibukhulise ngabo bonke engihlangana labo bahle bangale bathi kangisondoda. Ngicela usizo mlobi ngoba sengihluphekile. — Bhekifa Thebe, Zinyangeni, Nkayi.

Mlobi ngiyabonga ngomsebenzi owenzayo owokuchazela uzulu ngezasendulo lokuvuselela ezamasiko. Mina isicelo sami yikuthi sibonane mathupha ngoba uhlupho engilalo lufuna ngikuchazele sikhangele. — Jonathan Hlabangani, Plumtree.

Mlobi ngithemba uphilile. Mina isicelo sami yikuthi ungichazele ukuthi ngingenza njani ukuhi nxa ngithe ngathola ijaha lingithande ngoba wonke amajaha engiwatholayo angahlangana lami ayangala angazi ukuthi ngenze njani, ngicela ungisize mlobi. — Cleopatra Ndlovu, Magwegwe West, Bulawayo.

Share This:

Sponsored Links