O-LEVEL: Ukuhlaziya inkondlo, Bonke bavukisana ngayo – Jerome R Nyathi

12 May, 2016 - 00:05 0 Views

uMthunywa

NXA umuntu eqala ukufunda linkondlo udinga impendulo yokuthi kambe kungaba yini lokhu abantu bonke abavukisana ngakho? Nxa esehla esiyaphansi layo ukubasegcekeni ukuba lokhu okuphethwe lapha ngumqedazwe, umathanyela, isifo lesi esithiwa yiAids. Kuvela sobala ukuthi aselapheki lesi sifo sesiphice ngitsho lengqungquthela zabodokotela. Onesi kangikhulumi ngoba lokho okwehlule odokotela bona ngekebakwenelisa.

Kayiqedisiseki yona Aids ngoba labogogo labokhulu abalalwazi ngayo. Ibhahe kakhulu kwele Zansi Africa nanku phela imbongi ithi isililo sigxile kuye. Sikhulu isililo kweleZanzi Africa ngoba yikho lapho esesiqede khona abantu abanengi. IAids le ibatshazwa ebusuku lemini njalo ikusasa yeZansi Africa kayikhanyi kuhle iluvivi okutsho ukuthi isifo lesi sizakudla abantu abanengi kulowo mkhono. Imbongi ixwayisa uZulu embiza ngokuthi yisizwe esihle ithi akesizephule kulelo langabi, okutsho ukuthi kasiziphathe kuhle isizwe sakhathesi sime ngokuziphatha njengezolo khona obekubukwa nguwonke wonke.

Ngenye indlela abantu sebalahla imikhuba lamasiko abo osekubangenisele imkhuhlane enjengeAIDS le okukhulunywa ngayo kulinkondlo. Kayiwuqedisisi umkhuhlane lo imbongi isibuza uDokotela ukuthi ngumkhuhlane bani lo? Nanzelelani bafundi ukuthi imbongi ibuza bonke odokotela hatshi oyedwa yikho nje elotshwe ngebala elikhulu ekuqaleni. Ithi ngumkhuhlane bani obatshazwe wasakazwa kuwo wonke amazwe?

Ugcwele lakumaphephandaba wathelwa kunye lakubomabonakude. Udokotela uphicakele watshengisa ukungaqedisisi, ukungazwisisi ngayo iAIDS.

Ngenxa yokuphica odokotela lumkhuhlane impela iyavuma ukuthi uAIDS lo uyinkinga, kaqedisiseki. Ingatholanga impendulo eyisuthisayo kudokotela imbongi ibuza kukhulu logogo umbuzo ofananayo ukuthi, “ngumkhuhlane bani lo?” Okhulu logogo bamnika impendulo ethi yikungalaleli kwabantu bakhathesi, intsha phela, okuthiwa ngosiyazi. Intsha yalamuhla kayilaleli izixwayiso zabokhulu labo gogo ngoba kuthiwa basemuva kabaphucukanga. Laba abaphambili, okhulu labo gogo besebebatshela amazwi ayimfundiso ukuthi kabenze bazabona ukuthi kuyaphetha ngani ukungalaleli kwabo.

Lokhu kufakazwa yisaga esikule inkulumo, “Yenzani sizobon’ okuyawela khon’induku loxakuxaku.” Bayaphambili okhulu logogo bethi lokho okokuthi ijaha seliyinkunzi kazelusile bona kuyabethusa. Ngamazwi alula okhulu logogo bethuswa yilokhu okwenziwa ngamajaha akhathesi abakhombisa lapha lalapha bethi bazinkonjwa.

Lakuntombi ngesifanayo, okhulu logogo bethuswa yikuzwa ukuthi bezwe kuthiwa intombi kayimazi umnikazi wesisu ngoba ibiqome amajaha amanengi. Bayafunga ijoyi okhulu logogo bethi umkhuhlane lo uyisijeziso esivela kwabaphansi, amadlozi, nanku phela sebekhuze bethi kumbe uzaphela kodwa sebeze badela.

Nanzelela ukuthi kayiphelanga inkondlo le. Sizayiqala lapha kuviki ezayo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey

This will close in 20 seconds