GRADE 7: Amabala asetshenziswa kumumo ethize

11 Feb, 2016 - 00:02 0 Views

uMthunywa

NGILETHEMBA liqhuba kuhle ezikolo bafundi kanye lababalisi benu, into emqoka yikuba umuntu aqoqe ingqondo yakhe ingasabalali ukuze engalahlekelwa yilokho akufundisiweyo. Phela kwakwenzakale bafundi ukuthi umuntu esekilasini umbalisi efundisa aze aphume amagwebu ingqondo yomuntu isalibele kuthi aluba siphela isifundo engazwanga lutho. Kasibeni sesikolo ngomzimba langengqondo yonke bafundi hatshi ukuthi umuntu abesesikolo kodwa ingqondo ingekhaya. Lokhu kwenza siphume singezwanga lutho kuzifundo.

Minengi-ke imumo esidlula kiyo eminye isenza sijabule kuthi eminye isenze sizonde noma sidane. Sinanzelela ukuba kuyo leyomumo kwakusetshenziswe amabala atshiyeneyo agoqela la alotshwe ngaphansi.

Langalezo, amhlophe, mayuyu, ngilamleleni bo, mathonzi, mehlo madala, hetshwa, ngcingci kandoyi, vala ngebhetshu, ekuhle njalo njalo.

Ngizachasisa ke amabala amalutshwana kula alotshwe ngaphezulu besekusithi lina bafundi beselidingisisa ngamanye akhona kanye lengcazelo zawo ukuba asetshenziswa kutheni.

1 Langalezo —  lelibala lisetshenziswa ngabantu nxa kufiwe. Lapha kuyabe kudutshekiwe ngakho labo abakhulumisa abafelweyo babethi langalezo kutshiwo inhlupho ngokulahlekelwa emulini.

2 Amhlophe — lapha kuyabe kubatshazwa into enhle eyenzekileyo komunye noma kwabanye. Lokhu kungagoqela ukubeletha kukamama, ukuphumelela empilweni njalo njalo.

3 Mayuyu —  lapha kuyabe kulanyulwa abalwayo noma kulanyulwa umuntu ofuna ukutshaywa ngomunye.

4 Mehlo madala — lamabala asetshenziswa aluba abantu sekukade bacinana sebebonana.

5 Ekuhle —  lapha nxa umuntu engena emzini wabantu uyayathi ekuhle noma athi ekuhle ngekhaya besebemvumela-ke abesengena. Lokhu njalo kuthiwa yikukhuleka emzini wabantu ebika ukungena kwakhe ngoba angeke angene engazibikanga.

6 Mathonzi — lapha umuntu uyabe ethonisisa ulutho lwakhe elufanisa ngoba elubona lusetshenziswa ngomunye.

Manengi bafundi amabala asetshenziswa emumeni ethize. Kasidingisiseni kwabaziyo abadala lababalisi ngoba bathi ibuzwa kwabaphambili. Kayidibane njalo kwelizayo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey

This will close in 20 seconds