uMthunywa
Indikimba – Ezemvelo
Imbongi nguJerome R Nyathi
Isihloko senkondlo – Umbumbu
Kule inkondlo elesihloko esingaphezulu sihlangana lembongi incoma kumbe isitshela ngesilimo lesi esiqakathekileyo ebantwaini bonke – umumbu. Isiji sendaba lapha yikuthi siphila lapha emhlabeni ngawo umumbu.
Ngombono wembongi aluba ungekho umumbu aluba sizacile siphose siphetshulwe langumoya. Iyaphambili imbongi ibiza umumbu ngelikaSimakade, into engapheliyo.
Imbongi iqala inkondlo yayo ngokuthi ithe izalwa yezwa imbali yomumbu yona ewubiza ngelithi Simakade okutsho ukuthi kawupheli. Esekhulile uzibonele kukade wama umumbu lengalo zawo zona eziyimikhwane.
Umumbu siyakwazi ukuthi uyahlanyelwa umile impande zawo zibe ngaphansi komhlabathi. Imbongi ikufaka ngala amazwi: “Kukanti lenyawo zakho zifihliwe emhlabathini.”
Imbongi ilokuwuzwela usizi umumbu ngokuthi utshiswa lilanga unethwa lizulu umi ndawonye.
Imbongi iwenza samuntu umumbu yikho kungathi ixoxa lawo ithi: “Ngikubon’ubekezelel’imvelo.” Yimvelo ukuthi umumbu ume lanxa kutshisa kanjani kumbe kuqanda kakhulu.
Iyaqhubeka imbongi isitshengisa ngokukhula komumbu. Siyezwa ukuthi umumbu kawufunani lezulu elinengi. Kawuphili umumbu kungaba lizulu kokuphela. Kuyafanana ngakwelinye icele ilanga lingatshisa kokuphela umumbu kawuphili kuhle.
Njengokutsho kwami ngaphambili ukuthi imbongi iwenza samuntu umuntu, iyaqhubeka ngalokho isiwenza santombi iwubuza ukuthi pho ke ikhombe wuphi ujaha phakathi kwala amabili ilanga lezulu.
Iyabuza imbongi ukuthi wona ngamajaha bani wona angelasikhwele. Iyaziphendula imbongi ithi iziphiwo lezibusiso kutshiyene impela. Nxa kuphephetha umoya umumbu uyathaba kakhulu. “Kuyaphepheth’umoy’uthab’ufe”.
Nxa liduma izulu abantu babalethemba. Nxa ilanga litshisa umumbu uyadana kubesengathi usufile. Nxa ilanga lingavalwa ngamayezi umumbu uyavuka uthi khwatshu ngoba yimpilo yawo yonke le umumbu. “Livalwe namayezi – kwakhwatshu wena – yimpilo yakho yonke le”. Iyagcizelela imbongi ukuthi imvelo le iyisimangaliso kuyo. Uyisimanga umumbu ngoba bayangena ombuzi bawuqunte kodwa ubusuhlumile ngemva kweviki.
Ziyangena inkomo emasimini kumbe esivandeni ziwuquntaqunte njengabombuzi kodwa ubusuhlumile ngemva kweviki. Akumi lapha ngoba bayangena odonki obabhemi bawudle umumbu kodwa ungahlumi futhi.
Iyabuza imbongi: “Kungaba yikuthi amathe kababhemi alomuthi kuwe na? Ifundile lakubadala imbongi. Ithi abadala bathi ungadliwa awuzali ngemfanelo. Umbuzo ujinge ubekhona othi: “Kuliqiniso lokhu na?”
Sizayiqala lapha ngeviki ezayo njalo linkondlo.
