uMthunywa
Indikimba — Ezokunakana
Imbongi — NguStephen J Mhlabi
Isihloko senkondlo — Maye ngobuntandane!
INTANDANE njengokuyazi kwethu ngumntwana ongelabazali. Yinto elusizi kakhulu ukuba yintandane yikho nje imbongi isethulela isihloko senkondlo yaso ngokukhala ngobuntandane. “Maye ngobuntandane!” Isethulela inhlupho ehlangana lazo intandane eyimbongi isitshengisa inhlupho ezihlangana lembongi jikelele.
Intandane ithi yaswela oyifunzayo okutsho ukithi yaswela umuntu oyipha ukudla. Ngenxa yokuthi ayilamzali intandane yaswela oyigezisayo.
Yaswela oyisusa ubuthuku lobu obutholakala ebusweni nxa umntwana esanda kuvuka ekuseni. Abantwana abalabazali bayathola ukwesulwa ubuthuku. Asikhulumi-ke ngamafinyela, abantwana abancane bagcwala amakhovula kodwa ngenxa yokuthi ayilabazali imbongi yaswela oyesula amakhovula lawo.
Ngenxa yokungcola ehlala iyikho khona intandane ithi yadliwa zimpukane. Impukane ziyayithanda ingcekeza ngalokho-ke nxa zithola umntwana olengcekeza ongageziswanga ziyabhuza kuye yikho nje intandane ithi yadliwa zimpukane. Ngenxa yokuthi ayilabazali intandane le ithi yaswela oziphungayo lezompukane. Ihlaba umkhosi imbongi ikhala ngabo ubuntandane. “Maye ngobuntandane!”
Iyaphambili imbongi iqathanisa intandane lengane ezilabonina. Izingane ezilabonina ziyancediswa, ziyafunzwa. Ingane ezilabonina zikhula zondlekile. Zikhula ziyizigaqa njalo zibukeka zincwaba. Imbongi njengentandane ithi yayiyingcekeza kanti njalo ithi izakufa iyizibi. Igcizelela ngokukhala eqale ngakho: “O! Maye ngobuntandane!” Imbongi ibikhuluma ngentandane ezingelabazali bonke kodwa lapha isisitshela ngentandane ezilaboyise.
Ithi izintandane ezilaboyise zingcono lazo kulaye. Isiveza into ebuhlungu kakhulu lapha imbongi isithi yona yintandane engelayise ngoba uyise wayilahla. Igcwalisa lokhu ngesaga esithi: Ngoba nganyiwa yinyoni.” Intandane le ithi kayitshelwanga lokuthi wayengubani. Ngalokho ikhala kakhulu intandane: “Maye! O! Maye ngobuntandane!”
Iqhubekela phambili intandane isitshela ukuthi abalabonina bayabalaya kuthi abalaboyise bayabakhuza. Yona intandane ingona kayikhuzwa muntu. Yalimala akulamuntu owayiphephisayo. Kubuhlungu kulintandane ngoba iyakubona ithi lamhla ifayo akula ozayikhalalela ethi:
“Maye ngomntanami-bo!” Iyasivezela lintandane ukuthi yona kayilabazali bobabili ngoba ithi: “Obam’ubuntandane bukabili”.
Ngenxa yalokho ikhala kakhulu lintandane: “O! Maye ngobuntandane/ Maye -! Maye – ! Maye”.
Bafundi ubhubhane lolu ludlubhedu. Asiqhubekeni silandela izixwayiso zabezempilo. Hlala uhlanzekile ugeze izandla ngesepa lamanzi okuthelelana. Tshiya umkhandlo phakathi kwakho labanye abantu. Hlala ngekhaya nxa ungelasizatho esiqakathekileyo sokuthi uphume.
Asilandeleni izixwayiso lezi hatshi ngoba sesaba abezomthetho kodwa ukuzivikela thina lezimuli zethu kuwo lo umkhuhlane weCovid-19.
Ungakhohlwa isayeke somoya nxa uphuma kumbe uzahlangana labantu abanengi.
