O-LEVEL: Ukuhlaziya inkondlo, Umbalisi uyinqaba – uThabo J C Nkomo

21 Jan, 2016 - 00:01 0 Views

uMthunywa

Charles Dube
Lamhlanje sihlangana lembongi uThabo J C Nkomo esenza into engejwayelekanga ukwenziwa, ukubonga ababalisi.

Balutshwana ababonga ababalisi babo. Yena uNkomo ubadumisile ababalisi abeza ngendlela ezinengi. Nxa kuthiwa mbalisi inengi likhumbula ababalisi abafundisa abantu amabala ukuze bazi ukubala kuphela. Yona le imbongi ayibakhohlwanga abanengi abafundisa uluntu izinto ezinengi.

Imbongi iqamba umbalisi ofundisa esikolo, iqambe ugogo, uyisemkhulu, unina, uyise, udadewabo, kanye lomnewabo.

Bonke abaqanjwe lapha bafundisa abantu izinto ezitshiyeneyo esizazilandisa lapha silandela esikunikwe yimbongi.

Imbongi iqala ngokumdumisa umbalisi ngokumbiza ngamagama ayizingathekiso etshengisa ukuqakatheka kwakhe.

Ngezingakethiso eziqanjwe lapha imbongi inika umbalisi amandla. Ekuqaliseni imbongi ikhuthaza umbalisi ukuthi kabhonge yena silo sikaMthwakazi.

Nxa kuthiwa, “Bhonga silo sikaMthwakazi” siba lomfanekiso wesilwane esidla sifohloze sibhonga kuzwakale kude okutsho ukuthi umbalisi laye kafundise akhwaze azwakale kude udumo lwakhe. Imbongi ingathekisile njalo ifanisa umbalisi lelanga ithi kalikhanye ilanga lase Africa okungabe kusitsho ukuthi umbalisi uyisibane seAfrica ngoba ngokufundisa abantu ususa ubunyama, ukungazi alethe ukukhanya okuyimpucuko.

Umbalisi uyakhuthazwa yimbongi ukuthi kathulule ulwazi alalo ngamandla ngoba efaniswa lomthombo ogobhozayo.

“Gobhoza mthombo wokuphila. Geleza mfula wempucuko. Thela sithelo sentuthuko.” Umbalisi ngokufundisa kwakhe abantu uletha impucuko njalo imbongi imkhuthaza ukuthi kasebenze nzima athele njengesithelo kodwa yena esitsho ukuthi umbalisi kayifafaze intuthuko ebantwini. Iyabadumisa ababalisi imbongi isithi udumo kalube kubo.

Bayahlonitshwa ababalisi ngoba nanku imbongi ithi babethulela isigqoko okutsho ukuthi bayabahlonipha ngokubethulela ingwane ethiwa yisigqoko. Umuntu ohlonitshwayo nguye owethulelwa ingwane. Bayaviyoca abantu phambi kwababalisi betshengisa ukubahlonipha. Ukuviyoca yikugobisa amadolo sakuguqa lokho okwenziwa ngomama betshengisa ukuhlonipha. Iyamdumisa imbongi umbalisi imbiza isithi uyinqaba.

Inqaba yinto eqakatheke kakhulu ehlezi okunaphakade. Iyaphambili imbongi idumisa umbalisi imbiza ngokuthi uyisibane sesizwe okutsho ukuthi umbalisi ukhanyisela isizwe ngokusipha inhlakanipho yolwazi lempucuko elizweni.

Lukhulu udumo imbongi elupha umbalisi ngokumfanisa lamayezi ezulu. Amayezi ezulu aletha ithemba lokuphila ebantwini ngoba ngokuthwala kwawo kutsho ukuba izulu seliyakuna abantu bazuze ukudla lamanzi.

Kunjalo-ke ngombalisi nxa efaniswa lamayezi ezulu ngoba uletha ithemba lokuphila lempucuko ebantwini. Ngenxa kambalisi imbongi isiziqhenya ngolwazi lwezinto ezinengi elalo. Imbongi ithi isikwazi ukubala.

Isiyingcitshi yokubhala, inombolo ezithwalisa abanye abantu nzima usezazi ngoba sezibuzwa kuye. IsiNgisi laso usesazi okwamagama ngoba uthi kasasiphumputhi. Emsebenzini yezandla lakho useyintshantshu ngoba lokubaza sekubuzwa kuye. Ukulima lakho usekwenelisa ngoba nanku kasaphumputhi kikho.

Izaphutshiswa kunsuku ezizayo linkondlo. Hamba lathi kuleli khasi lephephandaba likazulu.

Share This:

Sponsored Links