uMthunywa
Charles Dube
KUVIKI edlulileyo sitshiye uMkhahlela exoxela uNdlovu iziga ezenzakala eMbijana le esithumbe ontanga.
UMkhahlela uchaza ukuba kulemigido eyenyanyekayo eMbijana leyo. Uthi uNdlovu engatshokoza nxa efica umuntu wesifazana ethandelane lendoda angathi litshongololo lizithandele ekhunini.
Sekungene umtshazo eHadlana ngoba uNdlovu ungena emzini wakhe kusihlwa esehlukana loMkhahlela owala ukulala lapho wathi uzakuyafika ngakibo. Kodwa wamangala uNdlovu nxa kufika umnawakhe kaMkhahlela, uMfanawendlala, kwakhe ekuseni ethi uzomtshela ukuthi umnewabo utshaywe ngabantu. Lwamkhama uNdlovu uvalo ngoba uMfanawendlala wayekhuluma udaba olwalungejwayelekanga eHadlana.
Kwakuyisiga lesi esanqumisa igazi likaNdlovu engathi uyakuthandabuza lokho okwakukhulunywe nguMfanawendlala. Kodwa wazi ukuthi kazange uMkhahlela athumele amanga ngakwakhe. Wezwa kuMfanawendlala ukuthi uMkhahlela wayetshaywe ngabantu ebusuku bezolo leyo ababehlukane ngayo. Woma imilomo uNdlovu, wakuswela okungabe kwehlele uMkhahlela. Wethuka nxa enakana ukuthi kambe abantu bangamnakanela. Kodwa wazazi ukuthi yena usemdala kakhulu, kaselazo ingalo.
Wakwazi yena uNdlovu ukuthi wayengaselawo amandla. Lanxa imisipha isekhona wayengaze amnyenyela umuntu; kumbe amquthele. Wayengathi kazicuphe ezakhe; kuphele. Kwakusadliwa ngoludala abantu babekubeka sobala ukuthi sekuliwa hatshi ukutshaya umuntu ngokumcathamela. Lokhu uNdlovu ayesekuzwa kwakukutsha. Wavuma uNdlovu ukuthi lokhu kwakusiza lobugangi obasebungenile. Ubusuku babusesatshelwa izilo, lezihahabayo, kodwa lokhu kutsha ukuthi sekumele kwesatshwe umuntu.
UNdlovu uveza ukudabuka okukhulu njengomuntu omdala obephila impilo yokuthula engelabugebengu yikho ekhuluma amagama ethusa umkakhe uMaNdlaleni ethi, “Bengisithi ngizahamba ngingakabuboni ubutsha.” Ngenye indlela uNdlovu kabuzwisisi ubutsha leziga zabo.” UmkaNdlovu uMaNdlaleni esezwile udaba lokutshaywa kukaMkhahlela lwamhlupha kakhulu kodwa imicabango yakhe yayafika eMbijana. Wazulazula khona, kodwa wamswela umfana ogange kangaka.
Ukutshaywa kukaMkhahlela kwabayindaba egudwini. Khonangale ngakoBakwayi, lapha babesuke khona kusihlwa oMkhahlela, isifazana sabhula izidwaba. Sabingelelana ngayo inkulumo le; satheza ngayo, saziqandisa ngayo. IHadlana yadibhisa ngayo, yazingela ngayo, yakhuza abantwabayo ngayo. Lokhu kutsho ukuthi abantu basebebabaza iziga ezenzakala eHadlana labantwana labo nxa bethe benza izinto eziphambene lomthetho bakhuzwe ngokuthi bengalandeli imikhuba yeMbijana lapho okuxhwalwe khona.
Abantu beHadlana baguqula indlela ababephila ngayo. Abanengi bakhawula ukubuya ebusuku ematshwaleni, besesaba ukuthi labo bangaquthelwa. Isimanga yikuthi behluleka ukuzibuza ukuthi kanti ngabe baquthelelwani.
Ngabe balomlandu lobani. Kambe kungenzeka nje ukuthi umuntu aquthele omunye umuntu bengabangi lutho?
Impisi ithuza isithingithingi ukuze izuze ukudla, umangoye ucathamela ijuba ukuze adle. Inkunzi ithobela enye ukuze zingangeni mhlambi munye.
Bazibuza imibuzo enjengokuthi: “Kambe ngabe uMkhahlela ubangisana lobani? Babangani? Waze njani ukuthi usuke nini? Ubone njani ukuthi usehlukene loNdlovu? Mpendulo bani ongazipha imibuzo le? Ngiyayithanda indlela umlobi aloba ngayo enika abantu ulukuluku behlale bedingisisa ukuthi kuyini okuzakwenzakala kumbe ngubani owenze ulutho oluthile. Silembuzo enzima esingakezwa impendulo yayo ethi: “Ngubani owaquthela uMkhahlela? Wafa na uMkhahlela ekutshayweni kwakhe ngulo umuntu esingakamuzwa ngalesi sibanga?
