uMthunywa
UBUGQILI bolimi yibugqili bengqondo njalo lokhu kuyinto umuntu angeke aziqakisa ngayo. Ulimi lungumthombo njalo luyinsika yempilo yabantu. Kulapho abantu abathapha khona ulwazi lobuyibo babo.”
La ngamazwi esawatsho sisungula uMthunywa mhla iphephandaba likazulu lisungulwa emva kokunyamala okweminyaka ethize.
Kwakumhlaka 2 kunyanga kaNtulikazi ngomnyaka ka2004 lapho uMthunywa athutsha khona ezindlini, emabhasini, emikhukhwini (yayingakadilizwa) kanye lasemikambo engasadlanga nkontshana.
Satsho kumbono wethu wokusungula umsebenzi lo wokuphakulela uzulu indaba sathi injongo yethu yikuthuthukisa ulimi. Satsho njalo ukuthi ulimi kumele lulondolozwe ukuze lungatshabalali njalo ulimi kumele luhlale lulutsha.
Ingqobe sayifuqela kuye wonke umuntu othakazelela ulimi lweSiNdebele.
Siyathokoza ke ukuthi sekudlule iminyaka elitshumi lambili lisisekela. Kuyasijabulisa kakhulu ukuthi uzulu walamkela leliphephandaba njalo ingqobe liyithethe, iphephandaba lalenza elenu, lalithenga, lalibala, lalikholisa, lasitshayela ucingo lasibhalela incwadi, labhala imibono yenu kwabakuhle kwabanjeya.
Sasitshilo njalo ekuqaleni ukuthi iphephandaba likazulu lizehluka kancane lalawa eliwajwayeleyo awesilungu. Sathi thina lokhu sizakwenza ngokuthi sigxile empilweni zabantu, sibhale ngalokhu okuthinta abantu. Siyaxolisa ke uma ekuzameni ukufeza lokhu sakhuba abanye kodwa injongo inye kuphela — yikuphakulela uzulu indaba ezichazayo, indaba oyibala uyiphinde, uyixoxe iviki lonke uze uyekele usuthenga omunye njalo uMthunywa. Silethemba ukuthi labo ababhalwa kubi kuMthunywa abasibambelanga isikhwili ngoba thina asibazondi siyabathanda yikho sibhala ngabo.
Siswele imilomo eyinkulungwane esingalibonga ngayo mahlabezulu, Mthwakazi kaNdaba ngendlela elisisekele ngayo iminyaka yonke le nanko lomnyaka ka2016 lawo sesiwugoqa. Iphephandaba likazulu esathi thina akusilethu kodwa ngelikazulu liqhubekela phambili lilisekela.
Siyalibonga sithi lingadinwa lakusasa qhubekani lisekela ulimi lwenu lweSiNdebele ukuze izizukulwane zikhule zilwazi zilusebenzisa ngoba aluba lingenzi njalo luzatshabalala. Besesikhala futhi sekuthiwa isiNdebele sikhulunywa ngabantu abalutshwana ngakho-ke asiyekelwe ukufundiswa ezikolo. Siyaba sizigwaze ngeyethu ngakho akula esingamsola.
Sasikubeke kwabamqoka ekuqaleni ukuthi ulimi njengomntwana luyakhula. Luyaguquguquka kusiyangomumo esikuwo.
Sathi thina silesifiso ukuthi sibe yingxenye yokukhula kwalo ngokuthi uma uzulu esivumela sikhande amabala amatsha ingqe echaza izinto ezenzakala empilweni yethu.
Siyazama ke kulo umlandu wokukhulisa ulimi nanku sokule dlalicatsha — kuhle ngoba liyasivumela.
Besingathokoza kakhulu uma abaphathi bezikolo bengakhuthaza ontanga ukuthi babale iphephandaba likazulu ngoba njengoba satsho zibanjwa zisemaphuphu ngoba zingaba lamaphiko ziyandiza. Lokhu kuzenza abantwana — abakhokheli bakusasa bakhule beluthakazelela olukaMthwakazi.
Siyathaba ngoba ukusisekela kwenu kuyatshengisa ukuthi hatshi abantu bakithi sebazikhulula kubugqili bolimi.
Ngalokhu ke sithi hatshi uMthunywa usasekhona ngempela njalo sithembisa ukuthi uzaqhubeka usiza emalokitshini, emakhaya, emadolobheni kuthi laba asebahlaliswa kutsha uzalilandela emakhaya kunye lasemapulazini lapho elihlala khona.
SIYABONGA!!
