Uncategorized

UMBONO WOMTHUNYWA: Sesisondele isikhathi sebhonasi kodwa . . .?

19 Nov, 2015 - 16:11 0 Views
UMBONO WOMTHUNYWA: Sesisondele isikhathi sebhonasi kodwa . . .?

uMthunywa

SESISONDELE isikhathi sokuthi abanye abalenhlanhla  bathole iholo labo lamabhonasi balungiselele ikhefu leKhisimusi.

Ngenyanga kaLwezi udaba olusegudwini ngolwebhonasi. Akukho okunye okungakhulunywa ngaphandle kwemali.

Yikho phela okukhangelelwe yisisebenzi ekupheleni komnyaka. Sizwile ukuthi azangena amabhonasi ikakhulu kuzisebenzi zikaHulumende.

Amazwi kaPriscilla Mupfumira uMphathintambo wogatsha lwezisebenzi kuHulumende wokuthi ibhonasi izaholiswa emukelwa kuhle. Ababalisi, amasotsha labanye abasebenzela umphakathi bakhangelele ukuzuza ibhonasi le.

Amabhizimusi lawo azathola okuthile ngalesisikhathi ngoba izisebenzi lezi zizathenga ngalibhonasi. Imali izathi ukutshintsha izandla, hatshi lokho esikubone kunyanga ezedluleyo.

Siyazi ukuthi inengi lezisebenzi zizathola amabhonasi la lonyaka kukanti ezinye zizathi ukuthola ngokuya kwesikhathi kukanti ezinye aziyi kuyinuka nje ngenxa yesimo sezomkhonomi welizwe.

Umpathintambo wezemali uKhomuredi Patrick Chinamasa uhlezi egcizelela ukuthi ilizwe alitholi imali ezwayo, okwenza kubenzima ukuthi izisebenzi zibhadalwe imfanelo yazo ngesikhathi.

Loba izinto zigonqamile kanje, izisebenzi lamabhizimusi kumele bancome isibindi sikaChinamasa sokuchaza isimo somkhonomi lokucacisa ngodaba lwebhonasi.

Kodwa, kumele kube lesixwayiso kuzulu ngeholo lebhonasi leli, ikakhulu nxa sikhangelisisa isimo somkhonomi weZimbabwe.  Isixwayiso lesi siqonde kulabo abatshaphaza imali, yona ivele ingekho esambeni.

Phela abatsha kulezinsuku balesitsho esithi, indwangu ingadobha usiba amadwala ahlolelwe, izahamba iloba zonke indawo itshengisela osowabo ukuba idobhe usiba.

Phakathi kokugiya, indwangu le iphaphama usiba soluphelile, ibisigoqa umsila ichume.

Lokhu sikutsho ngoba kulabanye bethu abazathola amabhonasi la bawatshaphaze bakhohlwe ukuba elakusasa libalindele.

Sigcwele indaba zamasotsha lamapholisa atshaphaza imali emabhawa. Amaphephandaba khona ezadinda indaba lezi, kutholakale ukuthi labanye abangasebenzi kuhulumende bayathatheka ngesikhathi sebhonasi.

Ikusasa liyabekelwa mahlabezulu, ungathi ngoba usuthole imali enengi namhlanje uhle uyebhukutsha ukhohlwe ngekusasa labantwabakho.

Ngesikhathi amatshe esancwebeka eZimbabwe, umkhonomi welizwe udonsa kuhle, zazivele zikhona  izisebenzi ezazithola amabhonasi  zibe ngomina-mina abangathintwayo.

Lo ngumkhuhlane esingeke sawuqeda.

Abanye babethenga ukudla bakugcwalise amatekisi bayekuthulula emzini yabo lasematshamalini.

Kambe kusizani ukuzenza isinothi okwesikhathi esifitshane, ngoba uthole ibhonasi.

Ekusebenziseni imali yebhonasi umuntu kumele azinuke amakhwapha akhumbule ukuba kulenyanga kaZibandlela lapho abanengi abakhala nge‘January disease’.

Phakathi kwenyanga le inengi labantu liphaphama seliphakathi kwezikwelede njalo lingaselamali yokugcina imuli.

Ngesikhathi lesi inengi labantwana liyaxotshwa ezikolo ngenxa yokuswelakala kwemali yesikolo kuthi ikhansili le Zesa ziyabe zimelele imithelo yazo.

Njengoba sokusele amaviki amabili ukuthi abanye bathole amabhonasi kuqakathekile ukuba abantu baqale khathesi ukuhluza izinto abafuna ukuzithenga ngekhefu lekhisimusi.

Nxa uhluza izinto ozazithenga kumele uzilobe phansi ukuze ungatatazeli ngemva kokuhola imali yakho yebhonasi.

Phela ibhonasi lekhisimusi kuza kanye ngomnyaka kodwa impilo zethu ziqhubekela phambili nsukuzonke sizesiyefika kogoqwa nyawo.

Ekulobeni izinto esifuna ukuzithenga singakhohlwa ukuthengela abazali bethu abasemaphandleni inhlanyelo lezifela emlonyeni abazazithaphuza ngekhefu lekhisimusi.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey

This will close in 20 seconds