uMthunywa
UKUKHULULEKA komuntu ongumama kuyinto eqakathekileyo kakhulu empilweni yabantu. Ukuthi owesintwana usezithwele kuyathabisa kakhulu kubazali lezihlobo zakhe. Bayajabula abazali lezihlobo nxa umalukazana wabo ekhululekile.
Abadala bathi amhlophe nje ngoba kwandile ukuthi kwenzakale ingozi ngesikhathi ebeletha owesintwana. Bathi amhlophe nje ngoba “izidumbu” ezimbili zehlukene kuhle kungekho nkinga. Baza lezipho nje bazodumisa lo obelethileyo, bebonga labaphansi ukuthi basebenzile ngoba nanku phela sokulomuntu wemzini lapha ekhaya.
Baza lezipho njalo ukubonga lo obelethileyo ngokuqinisela kwakhe esizwa ubuhlungu ngesikhathi ebeletha. Yizo lezi izizatho ezenza abadala bathi sisayakwenza “amehlo amhlophe” ngoba umhelo ubuhlungu.
Ubuhlungu lobu buyabokanala njalo nxa omama betshinga ngengane zabo nxa zithe zaphanjaniswa ngabanye kumbe ngababalisi. Isizatho bathi ukuzala kubuhlungu.
Kuyamangalisa-ke ukuthi emakilinika kanye lezibhedlela ezinkulu zikaHulumende kulabomongikazi abangaziyo ukuthi ukukhululeka kukamama kuyinto eqakathekileyo njalo umama obelethayo akumelanga ahlukuluzwe.
Kukanengi sisizwa indaba ezidanisayo zabesifazana abathi bayahlukuluzwa ngomongikazi nxa bebeletha. Omama laba bathi kwesinye isikhathi bayatshaywa ngamaplanka kuthiwa yindaba bekhala bebangela omongikazi umsindo.
Okudanisa kakhulu yikuthi omongikazi labo abatheswa umlandu wokuhlukuluza omama abazithweleyo ngabantu abadlula kulesosigaba sokubeletha labo.
Kuyadanisa kakhulu ukuthi umuntu athi ehelelwa, esizwa ubuhlungu obungebaliswe abesetshwaywa ngeplanka kuthiwa uyazenzisa, ubanga umsindo.
Lesisenzo singenziwa ngumuntu ogula umkhuhlane wengqondo okungamelanga ukuthi asebenze esibhedlela. Lumuntu owenza lesi senzo kehlukananga ngitsho lobhinya. Kehlukananga njalo lombulali ngoba akwenzayo kuyafana nje lokubulala.
Siyazi ukuthi kulombono othi omongikazi kumele babe ngabantu abangajwayelekiyo, abantu abathethisayo kodwa sithanda ukucebisa laba abalombono onjalo ukuthi le kwakuyingqondo yamakhiwa yokubulala ingqondo yomuntu omnyama.
Njengoba ukuba ngumongikazi kwakungumsebenzi wabantu abansundu, amakhiwa ayefuna ukuthi abansundu bahlukuluzane bona bodwa khona okungonkabi kumi laphayana kuhlekela esikhewini. Silethemba-ke ukuthi omongikazi laba bazatshintsha izenzo zabo baphile kulezi nsuku bahloniphe umama ozithweleyo.
Silethemba ukuthi abanikazi bamakilinika kanye leziphathamandla zezibhedlela bazachwayisisa lindaba babone ukuthi akulamama ozithweleyo loba ongazithwalanga otshayelwa ukuthi yindaba esizwa ubuhlungu. Asifuni ukuthi sicine sesibona abantu betshengisela bekhonona ngendlela abaphathwa ngayo. Ngakho-ke kayicwayisiswe lindaba yokuhlukuluzwa kwabomama abazithweleyo.
