uMthunywa
ISIKO lesintu liyavuma ukuthi umzali abonise umntanakhe mayelana lezinto ezitshiyeneyo empilweni yakhe. Ekadeni umzali ubengabonisi nje kuphela kodwa ubelakho ukuthi akhethele umntanakhe umuntu azachitha laye impilo yakhe yonke kungakhathalekile ukuthi yena umntwana uzizwa njani ngesinqumo sabazali bakhe.
Lanxa izikhathi lamasiko seziguqukile, basekhona abanye abazali abalokhu besadla ngoludala nanko phela belokhu besafuna ukuthi babe yibo abakhethela abantwababo abantu bokuthatha loba bokwendela kubo.
Kulusizi ukuthi abanye abazali bayehluleka ukwamukela ukuthi abantwababo bayakhula babe ngamadoda lamanina akwazi ukuzenzela izinqumo zabo. Ufice umzali elokhu efuna ukuthathela indoda endala izinqumo ngoba esithi uyazi okumlungeleyo.
Kuliqiniso sibili ukuthi ukuba umuntu uhlala engumntwana emzalini kodwa nxa umuntu esenze isinqumo sokufuna ukuthatha kumbe ukwenda kutsho ukuba usekhulile. Usekwazi ukuzenzela izinqumo ngemuli yakhe .
Kuqakathekile ukuthi abazali bahloniphe izinqumo zabantwababo mayelana labantu abafuna ukuphila labo. Kwesinye isikhathi abazali basuka bazicabangele bona bodwa banganaki ukuthi abantwababo bazizwa njani ngokwenza kwabo.
Kwesinye isikhathi abantwana bacina bengena kunzondo lempi abangazaziyo lokuthi zaqala ngani ngoba nxa umzali angamane anqume ukuthi umntanami kasoze athathwe kumbe athathe umhlobo othile womuntu kodwa engatsho isizatho salokho uyabe eqondile? Kwesinye isikhathi izizatho eziphiwayo ziyabe zingela sisindo ngitsho.
Pho nxa umuntu esezithandele umuntu wakhe amlahle ngoba engesimhlobo ofunwa ngabazali bakhe. Kanti umuntu yena vele uthathela bani?
Kulabanye njalo abazali abangasukiyo ezindlini zabantwababo njalo yibo abatshaya umthetho. Nxa kumele kuthengwe impahla ethile yibo abatshoyo, nxa kumele kwenziwe loba yini lapha ekhaya abantwababo bezwa ngabo. Sibi senani labantwana yibo abanqumayo ukuthi abantwababo babe labangaki.
Kambe nxa umzali esezakuba nguye owenza konke emtshadweni wabantwabakhe pho umsebenzi womninimtshado uyabe usungowani?
Umzali yinsika yempilo yomuntu munye ngamunye asali kodwa kuqakathekile ukuthi kwezinye izinto bamele eceleni bakhangele nje ngamehlo ukuze bangenele nxa kudingeka hatshi ukuhle babe yibo abadonsa amatomu empilweni zabantwababo.
Lokhu kuyinto embi kakhulu, akuwakhi umuzi wabantwana. Kubangela ukuxabana, kwesinye isikhathi okucina kubangela ukuchitheka kwemizi ngoba inengi labantu lingafuni ukuthi umzali walo asolwe lanxa likwazi mhlophe ukuthi uyaphambanisa kokuthile.
Lona iqiniso aliqedi buhlobo nje, umzali ngeke akulahlele ukumtshela iqiniso, umbekele mgceke lapho okumele acine khona. Abanye bayesaba ukwenza lokhu ngoba besesaba ukukhuba abazali babo.
Into enhle ngomzali yikuthi angaze azonde njani ulaka luyafika isikhathi kwehle lengqondo ziphenduke liqale ukubona ngaso linye kodwa abanye abafuni ngitsho ukuphikisa umzali lanxa umuntu ebona ukuthi umzali uyaphambanisa.
Afele ngaphakathi umuntu ebona mhlophe ukuthi umzali uyamchitha abhejele ukumthabisa yena uqobo lwakhe engathabanga.
Ngalesisizatho, kuqakathekile ukuthi abazali bazi, bamukele njalo ukuthi abantwababo nxa sebethethe kumbe sebendile sebekhulile sebesenelisa ukuzimela bodwa. Abazali abazi lapho abangena khona lalapho abacina khona emitshadweni yabantwababo.
