Ubuqili ngobani ezikolo?

13 Mar, 2015 - 14:03 0 Views
Ubuqili ngobani ezikolo?

uMthunywa

YiNthatheli kaMthunywa

KULEZIKOLO esezisolwe ngokwehlisa  iminyaka yabantwana yokuzalwa abakumathimu ezemidlalo ikakhulu kwezenguqu.
UMthunywa kuliviki uncwetshwe indlebe ukuba sekulababalisi abenza ubugwelegwele ngokudlalisa abantwana asebekhulile kumincintiswano edlalwa kulithemu.

Ababalisi laba benza lokhu kumidlalo yokugijima, yenguqu, ukuqaga, i-volleyball, handball, lethenisi.

Inhlanganiso zabaphathi ezikolo zethule umbiko wokwazisa ababalisi ukuthi bazabotshwa bengaqila ngeminyaka yabantwana.

UJohnson Madhuku, umgcinisihlalo weNational Association of Secondary Heads (iNash) uthe: “Nxa silomsebenzi wokuthuthukisa ithalenta labantwana kumidlalo le, kumele konke okwenziwa ngababalisi kube lenguquko phakathi.

“Sithanda ukweluleka abaqeqetshi bezikolo kanye labazali ukuthi bayekele ukuqila osekubhahile kwezemidlalo ezikolo. Kulababalisi abehlisa iminyaka yabadlali babo ngoba behlose ukunqoba.”

UMadhuku uthe inhlanganiso yabo isithwele nzima ngokuthonisa amacala ababalisi abephula imithetho.

“Kwesinye isikhathi kulabanye abalesibindi sokukhetha kuqembu lenguqu ulova owake wahlupha kunguqu esafunda.

“Isikolo sinye ngasinye siyisiqalo sokubonakala kweziphiwo zabantwana kwezemidlalo, ngakho ukuqila ngeminyaka yabantwana yikuqila ikusasa yabo,” kutsho uMadhuku.

Umphathisikolo weGwanda High uArthur Maphosa laye ukhulume ngokufanayo.

“Kumincitiswano yalithemu uyezwa abantwabana besinye isikolo bekhala ngokuthi umdlali okuqembu lesikolo esithile kade waqeda ukufunda.

“Njengababalisi kumele sitshiyane lemikhuba enje ngoba ibisela impumelelo emuva. Izikolo zibhejela ukulahlekelwa yimali zithenga olova, endaweni yokuthi imali le isetshenziswe kubadlali abafaneleyo,” nguMaphosa lo.

Zikhona izikolo ezaziwa ngokuqila. Sekusaziwa ukuthi isikolo esithize nxa singaqilanga asiyindawo kumincintiswano.

UShadreck Mlauzi umqeqetshi weqembu le-Inline Academy uthe ukuqila ezikolo sekulimaze ikusasa lenengi labadlali benguqu.

Uthe ukuqila okugcwele ezikolo sekuvalele abantwana abanegi ithuba lokuthi baqhubekele phambili ngemva kokuqeda izifundo.

“Kuyaziwa ukuthi abantwana bayaphiwa ama-birth certificate lezithupha zabafowabo.

“Bayatatazela ababalisi ngesikhathi sokuvethwa kwabadlali. Ubuhlungu ngokuqila ngabantwana yikuthi kuzamele kuhlale kunjalo mihla yonke. Lalapho umntwana ekhula ngethalenta lakhe kuzamele aqhubeke ngokuqila.”

Ubuqili lobu abubhadali kumiqhugelwano yaphezulu ngoba sekulemtshina ehlola umzimba. Imitshina le ihlola amathambo iveze iqiniso ngeminyaka yomdlali.

“Ababalisi abahlanganise amakhanda labazali kuphume amacebo angcono okuvala ubuqili kwezemidlalo,” nguMadhuku lo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey

This will close in 20 seconds