uMthunywa
Mthwakazi kaNdaba line lezinyane lesilo kule iviki sizake sincokole kancane ngendlela zokuqinisa umuzi ezazisenziwa endulo njengoba nje lisazi ukuthi oMandulo babethi nxa intombi isenda benze amaqhinga athile ngenhloso yokuqinisa umtshado wale ntombi.
Amaqhinga la ayesenziwa intombi ingakendi noma nje siyendile yayiqhubeka ifundiswa ngezinto ezithile mayelana lokuphatha indoda kanye lokuziphatha kwayo nxa siphila lomkayo. Ngokwenza lokhu imitshado yayiqina saka kodwa kulezinsuku abantu bahlezi ngezinyembezi nje emitshadweni kuthi abanye sebehlalele ukugcina abantwababo kuphela zwi.
Ekadeni intombi yayithi ingakendi ngesikhathi iqala ukukhula ithathwe isiwe emahlanganeni endlela iyethanywa ukuthi mhla isiyakwenda ingaze yadelelwa ngumkayo endlini. Ekuthanyweni kwayo lapha babethatha ibhodisa, injobo, indabulavalo, isidumo, umlomomnandi, ukhalimela kanye lezinye izihlahla ezinengi engingeke ngazethula okwalesisikhathi. Izihlahla lezi zazihlanganiswa lamafutha eyinye inyamazana ebonakala nzima engingeke ngayethula njalo lapha kuthiwe vu emlidlwaneni oyabe usegojaneni elisemahlanganweni endlela.
Lokhu njengoba kwakusenziwa kusasemnyamanyana ekuseni ngakho intombi yayikhipha impahla zayo zangaphansi iqotshamele igojana leli elilamalahle la alentuthu le eyabe sibophile ngenxa yezihlahla lezi kanye lamafutha enyamazana le. Ithi nxa iqotsheme kanje yembathiswe ngexaba libotshelwe ekhalweni ukuze intuthu le iphelele phezulu kwayo Kwakuthi nxa kusenziwa lokhu isalukazi esiyithamayo sithi, “yonke indoda ozahlangana layo umkhulu kulayo wena ungangezwe lonke”.
Ngemva kokwenza umkhuba lo intombi isuka lapho ingathalazi iqonda ekhaya. Nxa intombi ithanywe kanje bathi yayingeke yaliwa yindoda njalo indoda yayithi ingavele iziyenge incinde uluju lwale intombi ihle ichume bakithi ifane lenhlathu. Noma nje ingahlangana lamanye amantombazana kodwa izabe ikhumbula ukuthi iletshatshazi layo okuyikho okuzenza umtshado wabo uqine.
Noma nje intombi yenziwe umkhuba lo kwakusenziwa njalo okunye nxa intombi le siyendile ukuze indoda ingadinwa ngayo. Lapha ke kukhulu okwakusenziwa ngoba kwakudingwa izihlahla ezilohlonzi sibili okuyizo intombi le ezazithoba ngazo isebenzisa amanzi aqandayo. Ekuzithobeni lapha kwakuvame ukuthi isebenzise amanzi obhalu lwesihlahla esithile kodwa kwakungaphongukukhethwa phela isihlahla ongathatha kiso amanzi la ngoba ungaphongukuthatha nje ezinye izihlahla zivula umzimba funa intombi ibalekelwe yindoda.
Kulezinye njalo izihlahla ezazisetshenziswa ngowesifazana ukuthi umzimba wakhe ungaze ukuze ungagcwali amanzi. Lokhu kungenxa yokuthi nxa sugcwele amanzi indoda kayaze yakuthakazelela lokhu ikakhulu amadoda azigqajayo aphetha sephuma phandle ayedinga umthonjana ongagobhozi kakhulu. Lokhu ke kwakuyinto elula kakhulu ukuyilungisa ngoba ungavela ugeze ngalesosihlahla umzimba wakho uhle uhlangane uhlale utshisa njalo.
Kuthi nxa indoda isondela kuwe ihle izizwe ukuthi ilentombi uqobo noma nje selikhulile. Lapho ke noma kukhona omakhwapheni ekade silabo ihle ibadele ngoba iyabe isidlani ebebayo emzini wayo kambe? Yikho-ke oMandulo babengakhali kangako ikakhulu kwezemizi yabo.
Okunye njalo intombi yayithi isakhula ifundiswe umgido wesimekezo samanina ukuze ingathi nxa sithethwe ibe livila. Amavila phela yiwo avame ukubalekelwa ngamadoda ngoba asuka athambe nje indoda ize izizwe singasela ngwabungwabu ngomkayo. Abanye njalo ngabalamawala, laba bona babekhuzwa njalo bayazikhanyela nxa behamba laphaya. Wawuzwe abadala bethi “jikama mntwana”.
Lapha bayabe sebebonile ukuthi intombi le ilamawala izalahlekelwa yindoda ngoba phela amadoda kawathandi abantu abajahayo. Labangamavila labo bayazikhanyela phela angithi uyabezihambela ediniwe nje lomzimba wakhe uwubona ukuthi kawuthathekisi. Abanjalo badinga ukufundiswa kanye lokwelatshwa ngendlela eqotho sibili ukuze bengachithekelwa yimizi ikakhulu nxa bethole amadoda azithandayo.
Phela amadoda kawavamanga ukukhuluma akusolayo kodwa ubona ngezenzo nje ukuthi kukhona okutshaya amanzi. Lapho ke indoda ingavele ilabile ngaphandle ithole kunambitheka nguwe usele mntanabantu. Uyibona nje nxa sibuya ntambama silolaka kumbe sihlala ithuli ithi iyagula. Lapha kuyabe kungela kugula komzimba kodwa iyabe iguliswa zingubo zakho nje.
Ngalokhu ke kuyabe sokufanele ubone amaqhinga kusasemasinya uyidonsele eduze kwakho ngokulungisisa ingubo zakho. Abanye phela basuka bancitshe amadoda abo ingubo bengazi ukuthi ngokwenza njalo uyabe uyilolonga indoda uyipha umkhonto obukhali ukuthi iyegwaza iqothule. Angithi nje indoda esuthiyo ilivila phela okokuthi iyaphuza ukuthatheka kwabesifazana. Yikho ke kufanele ukuthi uyiphe ingubo zayo ukuze ingabi bukhali kakhulu.
Mthwakazi kandaba kwakukuhle endulo isizwe sisaqinile, imikhuba kanye lamasiko kusalandelwa. Qinisani imizi yenu ukuze ingalilahlekeli njengoba ichitheka kangaka kulezinsuku.
