uMthunywa
Gladmore Ncube
ABALIMI bakhuthazwa ukuthi baqaphele izifuyo zingafohleli emasimini ngoba lokhu kubangela ukuthi abalimi bacine bethola isivuno esiphansi.
Inkuthazo le iza ngemva kokunanzelela ukuthi abalimi bavame ukuqakathekisa imisebenzi yemasimini besekela ukwelusa izifuyo ezinjengembuzi lenkomo zicine zingena emasinini zidle amabele.
UMatabeleland North Provincial Agritex Officer uMnumzana Dumisani Nyoni uthe abalimi bayabe belime kuhle kodwa bacine sebesiba lezivuno ezingayisizo ngoba izifuyo ziyadla amabele esanda kumila.
“Abalimi kabaziphe isikhathi sokulandela izifuyo zabo ngoba khathesi yisikhathi abalimi abalimazana ngaso sokubangwa izifuyo esezidle izilimo zabanye.
“Ngakho-ke njengeAgritex sithanda ukukhuthaza abalimi ukuthi babambane njalo bakhuthazane ukuthi kumele beluse izifuyo zabo zingangeni emasimini zidle izilimo zabanye ngoba bengekela ukwenza lokhu bazakulwa bona bodwa bephinde babe lesivuno esiphansi,” kuchaza uMnu Nyoni.
Uthe abalimi ngaso sonke isikhathi kumele bazame ukuthi izifuyo bazivalele ezibayeni ngoba kuyancedisa ukuthi umnikazi wazo azi ukuthi zingaphi njalo ziyafundiseka lula ukuthi kumele zidlele ngaphi nxa siseluswa.
“Izifuyo kazivalelwe ngaso sonke isikhathi ukuze abalimi bazi ukuxotshela izifuyo zabo emadlelweni hatshi ukuthi ziye emasimini abanye,” kutsho uMnu Nyoni.
“Abalimi kumele baphangise ukuvulela izifuyo ukuze zithole ukudla kulesikhathi. Lokhu kuyaphathisa ukuthi izifuyo zingafohleli emasimini ngoba ziyabe zisuthi.
“Izibaya lazo kumele zakhiwe ziqine ukuze izifuyo zingafohli ebusuku. Kuhle ukuthi abalimi bathole isivuno esihle hatshi ukuthi baphanjaniswe yizifuyo ezingavalelwayo,” kuphetha uMnu Nyoni.
