Uncategorized

Phos’ elakho. . . Usane luyelatshwa lusanda kuzalwa

17 May, 2018 - 00:05 0 Views

uMthunywa

Silo Gladmore Ncube

NJENGOBA nje insuku zisanda leminyaka iyedlula okutsho ukuthi lempilo iyaguquka. Kunjalo zulu, akula ongathi yena kavumi inguquko njalo ulawo amaqhinga okuthi ayimise.

Inguquko iza lokuhle lokubuhlungu kodwa kuvame ukuthi kube lezinhlungu ezithile nxa sebethe balibala ukulandela imikhuba ethile abansundu.

Endulo kwakusaziwa ukuthi umuzi ngamuzi loba isibongo ngasibongo silemikhuba yaso yokwelapha abantwana ngendlela yabo ukuze baqiniswe ngendlela oyisemkhulu abaqiniswa ngayo.

Indaba le esiphezu kwayo siyithinta sigxila kakhulu kunkaba yosane ngoba inkaba nxa ingalahlwanga ngendlela eyiyo kusuka kube lezinkinga ezivelela umntwana umthole esegula mhlawumbe inkaba sithatha isikhathi eside ukuthi iphole.

Inkaba zilahlwa ngendlela ezitshiyeneyo, abanye inkaba yabo ilahlelwa emanzini agelezayo, labo ngoNdlangamandla oKhumalo sekusithi oGolide, oTshuma ezabo zifakwa ekhalweni likanina womntwana aphume engathi uyatheza inkuni ukuze ilahleke angabe wabona ukuthi uyiwisele ngaphi.

Abanye njalo abomunye umhlobo ngabembela phansi emsamo emkulwini. Bakwethu kuhle ukuthi munye ngamunye azi ukuthi inkaba yakibo ukuthi ilahlwa njani ukuze abantwabethu bahlale bephephile.

Okunye njalo bakwethu endulo bekuthiwa nxa inina belithanda ukudla amathanga lizithwele nxa selithe lakhululeka inkaba yosane yalahlwa umntwana ebefakwa ingono yethanga enkabeni ukuze iphole ngokuphuthuma.

Njengoba nje ekuqaleni sikuvezile ukuthi inguquko ikhona yikho nje lezinsuku inkaba sigcotshwa isipirithi nxa iqeda ukuwa ukuze ithunjana liphangise ukuphola.

Kudala ukwelatshwa kwenkabi bekubulalwa udiwo besekucholwa udengezi lwehliziyo yalo kugcotshwe enkabeni ngomdaka lo ukuze umntwana aphole ngokuphuthuma.

Kukanengi sidibana lenkulumo ezithi umntakazibani uhlala elunywa, kenelisi ukuhlala engayanga emacansini. Lokhu kudalwa yikuthi umntwana uyabe engasengelwanga uchago ngunina esithweni ukuze angalunywa.

Bazali, yazini imikhuba yesintu ngoba ezinye izenzo zabantwana bethu zenziwa yikwehluleka kwethu ukulandela imikhuba.

Ukusengela usane uchago kwenziwa lasemehlweni ukuze imithambo eyabe iphezulu kwamehlo iphele njalo ahlambuluke amehlo. Kuyasengelwa njalo lasendlebeni ukuze indlebe zikhaliphe zizwe okuyikho.

Bakhona njalo abanye abantwana bakwethu abathi bezalwa bengakhali njengokwenza kosane oluphilileyo olukhalayo nxa lusanda kubelethwa.

Umntwana ozalwa ethule engathi ufile kodwa engafanga ephefumula endulo nxa uyise ebengumuntu othanda utshwala uyathontiselwa amathonsi otshwala. Kungenziwa lokhu uyambona etshwabuluka aqale ukukhala.

Usane oluyabe luloyise obhema kakhulu igwayi kumbe imbanje ubesenziwa ngokunjalo laye avuthelelwe intuthu aphaphame. Lokhu nxa kungenziwanga kwenza abantwana bakhule begxoza indenda sebekhanya angathi yilabana abangaphilanga kuhle.

Abantwana baligugu njalo bayisibusiso esikhulu esivela kuMdali kodwa kuyadanisa ukuthi bakhona abanye abantu abadala abangakunanzeleliyo lokhu.

Badala bethu, yini umthombo wolwazi lwethu ngakho nikani ingane zethu ulwazi oluqotho lungalufihli ngoba akusoze kukhathaze bona kodwa kuzakhathaza izizukulwana zenu abantwababo.

Okwalumuhla siyiphetha lapha indaba yethu. Olendlebe uzwile, ngilethemba lokuthi sizaludingisisa ulwazi oluqondileyo lwemikhuba yokwelapha insane ebadaleni ngoba vele indlela ibuzwa kwabaphambili.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey

This will close in 20 seconds