uMthunywa
Silo Cornelius Luphahla
BAKWETHU njengoba lisazi ukuthi iKhisimusi sisemnyango ngithemba wonke umuntu sehlala eyilunguza, abanye ngasebebona isiphuzile sebefisa lokuthi ngabe iyasondezwa bayidonse ibe kusasa. Abanye njalo ngasebeswele ukuthi benzeni ukuze iphuze ukufika ngoba bengakayilungiseleli, kuthi abanye abazihluphi ngitsho langayo.
Injalo impilo, abanye abantu ngabalamawala abanye bazibuthile abanye njalo ngothathekile. Nanzelela-ke muntu wabantu ungangeni eluhlwini labazawela engozini njengoba ikhefu leli livame izingozi ezinengi kangaka.
Lesisikhathi sidinga umuntu ozibuthileyo njalo olokunanzelela ngoba ongachumanga uzawelwa liyezi elimnyama.
Ngilusizi ngamantombazana lamajaha ngoba inengi labo lisuka lithabe lizilibale. Kwakuthi ngalelikhefu ontanga ikakhulu amantombazana banathe baze badakwe okumangalisayo bacine besenza lokunye abangazimiselanga khona ngenxa yokudakwa. Uthola intombazana isiphongukudonswa noma ngubani okudala ukuthi iphethe isidloviwe.
Ngalolusuku yikho inengi labantu elihlaselwa khona yimikhuhlane yocansi etshiyeneyo ngoba liyabe lingasaboni lokwenzakalayo.
Ngiyazi bakaMthwakazi abanye ikhefu leli abasoze balikholise kuhle ngoba bazasuka badakwe bakithi baze bakhohlwe lamagama abo bacine befana lomtwana osedabule imbeleko. Usizi yikuthi ungathaba uze udabule imbeleko isiphetho uzaswela ozabelethwa ngakho kusasa. Yikho-ke okwenziwa ngabanye ngeKhisimusi.
Mthwakazi kaNdaba lapha ngijonge ukulibonisa ngokuthi lingajabuli lize leqise ngoba kade sikubona kusenzakala eminyakeni edluleyo lokhu. Uthola umuntu sethabe kakhulu nango sevusa izikhwili ezenzakala ngomnyaka kaMpeyana khonale aphethe setshaye umuntu wamlimaza kumbe wambulala. Kuthi nxa sobuphelile utshwala aqale ukuzisola kodwa kuyabe kungasasizi selidume ledlula sokufanele ayibhensele ijele.
Kunjalo-ke bakwethu, kwesinye isikhathi njalo abantu abathaba kubi kanje baphetha belahlekelwa zimpilo zabo sebetshaywe ngabanye kumbe bawele kwezinye ingozi. Lapha bakwethu kangitsho ukuthi kulicala ukuthokoza kodwa ngikhuthaza ukuthi thokozani kodwa lingazilibali ukuthi lingobani njalo liphilelani.
Kubatshayeli bezimota ngithi qaphelani bakwethu ezindleleni ngoba izingozi zivamile kulezinsuku. Ngikhulumela kakhulu ezimoteni lezi ezithwala abantu ngithi batshayeli hambani kuhle emgwaqweni sikhathele ngokuphelelwa yizihlobo zethu emigwaqweni kusa kwamalanga. Yazini njalo ukuthi ukugijima akusikho kufika njalo babengasomi abadala nxa bethi ehamba muva yinkosi. Bantu bakithi insuku zonke ziyafana ngakho lingaze laguqulwa izimilo zenu yiKhisimusi ngoba lalo lusuku olufana lezinye insuku.
Lapha angitsho ukuthi ukuthokoza ngekhefu leKhisimusi kulicala kodwa ngizama ukulivezela ngengozi ezenzakala ngalesisikhathi sentokozo. Ngilethemba lokuthi lizajabula sibili kodwa lingaze lazilahla izeluleko zami engileluleka ngazo njengoba bethi okuncweba indlebe ngowakho. Ibambeni esidukwini-ke bakaMthwakazi, likhumbule ukuthi lakusasa lilanga.
