uMthunywa
INKONDLO yethu yale iviki ngiyayithanda bafundi. Ilemfundiso enhle kakhulu kithi isizwe esiNsundu. Imbongi isifundisa ukuthi kasivume ukuba yithi kwethu singaphili impilo yokulingisela ezinye izizwe. Oyifundayo kumele imthinte azinuke amakhwapha nxa kungabe ekwenza lokhu okubi okuqanjwa lapha, kutshengisa ukuthi umuntu omnyama uyasola ukuba nguye kwakhe.
Imbongi iqala inkondlo yayo ngombuzo oliqiniso lona elingavikekiyo ibuza ukuthi, “Muntu omnyama uzizondelani? Kusobala kumbongi ukuthi umuntu omnyama uyazizonda ngoba nanku uyazibuka lesibukweni azibone ububi. Uyazisola ukubunjwa kwakhe kanye lesikhumba sakhe umuntu omnyama azibone ububi obumangalisayo. Nxa ezibuka ezibona kuthiwa uyanyukubala abeyimpi okutsho ukuthi uyazonda kakhulu nxa ezibona ukuba yikho kwakhe umuntu omnyama.
Kacini lapho umuntu omnyama ngokuzizonda kodwa usola lowo owamenzayo, uMdali phela. Yisono esikhulu kulabo abakholwa kuNkulunkulu ukuthi umuntu ale imvelo yakhe sekungathi uMdali wakhe wenza iphutha lokumenza abengumuntu omnyama. Isiqokoqela sendaba yikuthi imbongi iyambuza umuntu omnyama ukuthi,
“Kanti uzizondelani?” Nxa umuntu engasuthiseki ngalokho ayikho khona kusobala ukuthi uyazizonda.
Iqhubekela phambili imbongi isinika izitshengiselo zokuthi umuntu omnyama wenzani ukuze aziguqule isimo sakhe. Imbongi ithi uyazicomba umuntu omnyama efuna ukuzitshintsha aziguqule isimo sakhe. Uzithwalise nzima inwele ezitshisa ngemithi engapheliyo njalo emxwayisa ukuthi ziyaphenduka zibe buboya bukamangoye ngoba ezama ukufanana lomLungu. Qaphela mfundi ukuthi sokwalimaza abantu abanengi lokhu ukusebenzisa imithi eminenginengi emakhanda umuntu omnyama ezama ukuziguqula afane labeLungu.
Ihlaba iwulawule umkhosi ngalokho ekubona emlonyeni womuntu omnyama ozama ukuziguqula isimo sakhe.
Uthi umlomo wona kakhulumi ngawo ngoba umuntu omnyama usewubhudule ngesibhuda esingaziwayo wababomvu gebhu. Usetshe amathe ngalokho akubona emlonyeni. Ngokufanayo inzipho lazo ziconjwe ngesibhuda zababomvu osekusenza imbongi ibuze ukuthi bekuhlinzwa ngazo yini ngoba sezibomvu okokuthi imbongi kayisaqedisisi ukuthi kambe yibubomvu begazi yini elikhanya enzitsheni kulowo obehlinza.
Umuntu omnyama wenza iziga ezama ngazo zonke indlela ukuthi aziguqule esimeni sakhe. Usekhuluma ngamakhala elingisela abeLungu yikho nje imbongi ithi kakhulumi uyaphefumula. Iyaphambili imbuza umuntu omnyama ukuthi nxa sekunje pho amakhala enzelwani ngoba nanku usekhuluma ngawo. Iyamqondisa lumuntu imbongi ithi umlomo ngowokukhuluma, amakhala ngawokuphefumula. Kuyayicunula lokhu kwenza komuntu omnyama yikho imbongi ilalo mbuzo, Kuzozekubenini munt’omnyama ulokh’phila ngokulingisela? Ukuzondelan lokh’oyikho khona?
Imbongi iphetha inkondlo yayo ngokumtshela umuntu omnyama ukuthi kakuyekele lokho akusindaba yakhe.
