uMthunywa
Ukwakhiwa kwezivumelwano zesibaluli
IZIVUMELWANO zesibaluli zakhiwa njengezivumelwano zesiphawulo. Umehluko okhona yikuthi omankankane labonkamisa abalandelayo bayasuswa ezivumelwaneni zesibaluli kanje: Kusigaba 1 isakhi sokuchasisa ngu –a.
Isakhi –a lesi silumbana lonkamisa – u wokuqala wesiqalo sebizo sithole u/O-/ oyisivumelwano sesibaluli. (a + umu-omu-> O-).
Kusigaba 2 isakhi sokuchasisa a- silumbana lonkamisa a- wokuqala wesiqalo sebizo a- (aba- aba-) sithole isivumelwano sesibaluli aba-. (a +aba-aba) > aba-).
Kusigaba 4 kwenzakala into efananayo. Isakhi sokuchasisa a- silumbana lonkamisa wokuqala wesiqalo sebizo imi- Isiqalo sebizo sibe ngu –emi-.
Isivumelwano sesibaluli ngu e- nxa silandela esikufundileyo okokususa omankankane labonkamisa.
Kusigaba lapho okulomankankane /N/ omela bonke omankankane, isakhi sokuchasisa a- silumbana lonkamisa wokuqala wesiqalo sebizo IN- eni.
Isiqalo sebizo sibangu- en-. Isivumelwano sesibaluli ngu – e. (a + IN-en- > e).
Funda iziqu zesibaluli ezigoqela ezilandelayo. Iziqu zesibaluli zingehlukaniswa ngezigaba ezilandelayo.
Iziqu zomdabuko:
(a) banzi > Indawo ebanzi ihlalisa kuhle abantu emhlanganweni.
(b) Umuntu oqatha uhamba nzima.
(c) Abantu bake bathanda ukudla okumnandi.
(d) Bathole ukuthi ulenkomo ezimbalwa kuphela.
(e) Uzizwe engcono wavuka waya emsebenzini.
Sizatshengisa ezinye iziqu zesibaluli kuzifundo ezizayo.
