Uncategorized

INac yenza umhlangano labosiyazi kanye labaphurofethi

30 May, 2019 - 00:05 0 Views
INac yenza umhlangano labosiyazi kanye labaphurofethi

uMthunywa

INHLANGANISO ye National Aids Council (Nac) imanyene logatsha olubona ngezempilakahle kanye lokondliwa kuhle kwabantwana isiqinise ubudlelwano bayo lezinyanga kanye lamapostoli kukhangelelwe ukwenza umsebenzi wokulwisana le TB kanye leHIV ubelula.

Inhlanganiso lezi zibe lomhlangano mhlaka 17 Nkwenkwezi eChinoyi. Uhlelo lwelizwe lweTB lusekelwa ngemali ngabe Global Fund njalo iNac yiyo eyamukela uncedo lwemali lolu bese ilusabalalisa kuzinhlelo ezitshiyeneyo zeTB.

Obekumqoka okukhulunywe kumhlangano lo yikwabelana ulwazi ngomkhuhlane weTB kugoqela izibonakaliso zomkhuhlane weTB, ukukhangelisisa imibono engayisiyo ehlobene lomkhuhlane weTB kanye lokukhangela indima edlalwa ngosiyazi kanye lamaphurofethi ekulawuleni kanye lekuvikeleni umkhuhlane weTB.

UChief Executive Officer weNac uMnumzana Raymond Yekeye, enkulumeni efundwe nguEvaluation Director walinhlanganiso emele yena uqonqosele ukuthi usekelo lwemali luhlose osiyazi kanye lamaphurofethi ngemva kokunanzelela ukuthi lababantu bayahlonitshwa emphakathini.

“Osiyazi kanye lamaphurofethi bayahlonitshwa kakhulu njalo inengi labantu bakithi liyabavakatshela kungakho ke ukusebenzelana labo kuloluhlelo kuzaphathisa kakhulu ekukhuphuleni inani labantu emphakathini abalayelwa esibhedlela okuzakwenza ukwenqabela ukumemetheka komkhuhlane lo kufinyeleleke,” utsho njalo.

UMnu Yekeye uqhubekele phambili wathi umhlangano lo owenzelwe eChinhoyi ngomunye weminye eminengi ezakwenziwa ngaphansi kohlelo lolu njalo uhlose ukufundisa osiyazi kanye lamaphurofethi ngalumkhuhlane ukuze bayefundisa umphakathi ngalokhu abayabe bekufundile ukuze kuthuthukiswe indlela umkhuhlane we TB leHIV owelatshwa ngayo.

Kunakanelwa ukuthi inani elingange 80 phesenti labantu abaseZimbabwe liyake livakatshele osiyazi kumbe abaphurofethi.

UMnumzana Antony Matadai ongu Program Officer kuNac ukhombise ukuthi iTB kumele ilawulwe ukuze kuvikelwe ukuchitheka kwempilo zabantu mahlayana nje. 

“Kuqakathekile ukuthi njengabosiyazi kanye labaphurofethi siphathise ekwenqabeleni umkhuhlane lo kanye lekwehliseni inani labantu abawubambayo lumkhuhlane ngoba lani lilakho ukuwuthola lumkhuhlane usuka ebantwini abalivakatshelayo bedinga usizo nxa lingasabakhuthazanga ukuthi baye esibhedlela ukuyathola ukwelatshwa,” kutsho uMnu Matadi. 

Omunye akade ekumhlangano lo uNkosikazi Melody Nyakudanga wesiqintini seKatsukunya, eMutoko uthe njengomphurofethi uthole ulwazi olumangalisayo kumhlangano lo.

Uthe,”Khathesi sengisazi ukuthi amanzi omthandazo engiwanika abantu kumele aphelekezelwe yinkuthazo yami yokuthi baye esibhedlela ukuze bayohlolwa umkhuhlane weTB le HIV. Ngifunde njalo ukuthi akumelanga ngibandlulule abantu abangabe belezitshengiselo zeTB kumbe i-HIV kodwa kumele ngibasondeze eduze ukuze bangethembe.”

Enye inyanga njalo elilunga le Zimbabwe National Practitioners Association, uMnumzana Gwinyai Rutsito utshayele uhlelo lolu ihlombe. 

“Ngiyethemba inengi lethu ebelikumhlangano lo selilolwazi oluphakemeyo ngomkhuhlane we TB kanye leHIV.

“Nginje bengingazi ukuthi iTB iyenelisa ukwelatshwa kanye lokuthi kungcono kakhulu ukuthi umuntu athole usizo esibhedlela masinyane,” kutsho uMnu Rutsito.

Abanye bathe bafunde ukuthi iTB kayisi mkhuhlane ohlasela abampofu kuphela kodwa ilakho ukuhlasela yiloba ngubani njalo eZimbabwe ukuhlolwa iTB kanye lokwelatshwa yimahala.

IZimbabwe iphakathi kwamazwe angu-30 ahlaselwa kakhulu ngumkhuhlane weTb, iTB le HIV, kanye leMulti Drug resistant TB (MDR-TB).

Abantwana abahlaselwa ngumkhuhlane lo bangabayisilinganiso esingange 7 kusiya ku 8 percent yabantu bonke ababanjwa belomkhuhalne lo kuleli ngomnyaka.

Umkhuhlane weTB lokhe ungomunye wemikhuhlane ekhathazayo kuleli okwenza kubenzima kakhulu ngumkhuhlane weHIV obangela iTB kunani labantu eliyisilinganiso esingokubili phakathi kokuthathu. Umhlangano lo ubuhlanganise amalunga ezinhlanganiso zabosiyazi kanye labaphurofethi, abogatsha lwezempilakahle, iNac kanye labenhlanganiso ye World Health Organisation.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey

This will close in 20 seconds