Uncategorized

‘Bathaphuza igolide eNyathi izakhamizi zidubeka’

04 Feb, 2016 - 00:02 0 Views
‘Bathaphuza igolide eNyathi izakhamizi zidubeka’

uMthunywa

YiNtatheli kaMthunywa
OSOMABHIZIMUSI abahlala esigabeni seNyathi esabelweni seMatabeleland North sebekhalaze ngokuthi isigaba sabo sisalela emuva kwezomkhonomi.

Isigaba seNyathi ngesinye sezigaba esabelweni seMatabeleland North esilamankampani ezimbamgodi amanengi agebha amatshe aligugu egolide.

Ngaphandle kokugebha igolide isigaba lesi silamapulazi amanengi aphethe imisebenzi etshiyeneyo ephathelane lokulima lokufuya.

Abanye osomabhizimusi abakhulume lephephandaba likazulu kulimpelaviki baveze umbono wokuthi uHulumende nguye olamandla okuletha intuthuko empilweni zabantu bakulindawo ngokufaka umthetho wokuba amankampani agebha igolide anike enye

ingxenye yenzuzo yabo ekuthuthukisweni kwendawo le.

Loba ukhona umthetho lo kaHulumende owaphawula isinqumo sokuthi amankampani adlelane labantu, kusilinganiso se51% le 49% kuhlelo lokuthuthukisa abansundu, kubikwa amankampani amakhulu aseNyathi alenkani.

Uhlelo oluthiwa yiCommunity Share Ownership Trust lwasungulwa nguHulumende kumankampani la lapho uHulumende akhuthaza njalo izimbamgodi ukuthi ziphakamise uzulu ukuze zenqabele ukuthathelwa izithupha zokusebenza.

“Kulamankampani amanengi labantu abavela kwezinye indawo zelizwe abagebha igolide abangelandaba lokuthuthukiswa kwesigaba sethu.

“Okudingakalayo yikuba amankampani la asebenze ndawonye labantu abayizakhamizi zakulindawo ukuze isigaba sethu sithuthukiswe, sikhanye ukuthi silakho ukuphakamisa iZimbabwe.

“Udaba lolu lwakhulunywa kodwa akulalutho osoluguqukile loba nje abantu beqhubekela phambili bezithaphuzela imali ngokugebha igolide lapha,” kubika omunye usomabhizimusi olebhimuzi elisakhulayo oziveze ngokuthi nguMnumzana Mathe.

Amankampani emba igolide kulindawo manengi kodwa aziwa kabanzi yiTurk Mine, iDuration Gold, Isabella Mine lamanye asakhulayo.

Amanye amankampani aseleminyaka edlula elitshumi esebenza kulindawo kodwa akulanhlelo zentuthuko asebeziqhubile kulindawo.

Osomabhizimusi lezakhamizi ezivela kulindawo bathe uhlelo lukaHulumende lokwabela inotho kubansundu kumele lukhangele kabanzi ukuba amankampani egolide la ayathuthukisa umphakathi.

Ngomnyaka odluleyo amankampani agebha amatshe aligugu iPlatinum abalisela iMimosa leZimplast anikeza uzulu amalungelo wokuba yingxenye yawo.

Kusenjalo, ezinye izakhamizi zikhonone kakhulu ngokufa kwemigwaqo esetshenziswa ngamankampani agebha igolide.

Ukufa komgwaqo lo sokubangele ingozi ezitshiyeneyo eminyakeni eminengi edluleyo.

“Kulamankampani amanengi agebha igolide asebulele umgwaqo kodwa ungalungiswa. Khathesi usugcwele amagodi  ngenxa yezimota zabo.

“Abantu abanengi sebelahlekelwe zimpilo zabo ngenxa yokufa komgwaqo lo,” kubika esinye isakhamuzi esihlala kulindawo.

Ezinye inhlelo ezikhangelelwe ukuqhutshwa esigabeni lesi zigoqela ukwakhiwa kwezikolo ezilempahla yokufundela izifundo zesayensi lezinye inhlelo ezitshiyeneyo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey

This will close in 20 seconds