uMthunywa
Ophezulu Stinta
Ngeviki edluleyo besixoxisana ndendlela yokujulisa ulimi lwesiNdebele okuyindlela yokusebenzisa izifenqo zenkulumo.
Satshiya-ke siqambe imihlobo yezifenqo eyisithupha asisangenanga ngokugxilileyo kuleyomihlobo kesikhangele imihlobo yezifenqo ngokugcweleyo.
1. Ukungathekisa igama leli kalijayelekanga kunkulumo yethu yansuku zonke. Lona-ke litsho indlela yokukhuluma edala umfanekiso walokho okukhulunywayo ngokunye, sithi nxa sifanekisa lokunye sithi kuyikho. Isingathekiso sisebenzisa kakhulu isakhi sesibanjalo, ngolunye uphawu oludale umehluko kwezinye izifenqo.
Izibonelo:
i) Umfana lo yinyoka ungamethembi. Ukuthi yinyoka kuletha umfanekiso wokwenza okubi ngoba inyoka ikugamula ulibele. Sinanzelela isakhi sesibanjalo –y- kugama eliqala ngonkamisa –i-
ii) UNdlovu yinkosi yomuntu.
iii) Umntanakhe oyintombazana lilanga liphuma.
Yakha ezakho izingathekiso ezinhlanu.
2. Isifananiso
Isifananiso sona sithi ngolunye, lunjengolunye. Izibonelo:
i) Umfana lo ulolunya njengenyoka
Isibonelo lesi sichaza ukuthi umfana wona izinto abhidlize nje yena engazisebenzisi njengenyoka engenela umhlambi wenkunkhu izibulale zonke yona ingazidli. Nanzelela isakhi sokufananisa unjenga:
ii) Indoda le ilamandla njengesilwane.
iii) Umfana ka Dube mubi njengempisi.
iv) Wahamba okwejuba likaNowa.