uMthunywa
Ulimi lweSiNdebele luyahlabusa okwamagama lapho sijula ngenkulumo ezikileyo.
Zikhona izinto esizidingayo ukuthi zithiwe bhadla, kungaba semphakathini, kumbe ebantwini abaphambili kwethu.
Silandela inhlonipho njalo inkulumo ezikileyo yayilakho futhi lathi singaqhubeka layo lapho sikhuluma labadala ukuthi yenze lokho esikucelayo kumbe esifisa ukwazisa abadala ngakho sikubeka kucace ngamafitshane.
Siqhubeka ngokuqondisa ulimi sinanzelela kakhulu ukuthi silakho ukusebenzisa inkulumo ezibikiweyo ezikhathini ezithile.
Isibonelo: Bantu ngafa liphango, kutsho ukuthi ngilambile.
Lapha ke;
1. Mnikazi muzi ngibulewe ngumhawu
2. Bazali mina sengikhulile
3. Mnakwethu ngitshiyela
4. BakoMloyi ngicela umlilo
5. Yeyi wena ndoda khupha isimbo sami
6. Malumami ngitshayela ngakwelusela
7. Zala abantu ziyebantwini dadewethu
8. Thina silokhu sikhangele ngawezolo
9. Mfana kaMoyo zizaphapha zikusuthi
10. Sengizefuna umkhonto wami
11. Uzakwakha wethu.
Khetha impendulo zakho kulezi
1. Uthi ulambile
2. Uthi kendiswe
3. Uthi kabhemise igwayi
4. Uthi womile ucela amanzi
5. Uthi esefuna ukuthatha umfazi/ ukuya kwenda
6. Bathi abazange balale
7. Uthi ucela inkomo, imbuzi, imvu
8. Uthi intombi ayimkhombe
9. Uthi uzambulala
10. Uthi kambhadale ngoba useqalisile ukumelapha
11. Uthi sebedlile yena kasokuzuza lutho
12. Uthi usemelaphile wasila usezefuna imbadalo