uMthunywa

Ukunakekela inkukhu ngesikhathi somqando

Musa Janga

INHLANGANISO yeLivestock Production esabelweni seMatabeleland North isixwayise abalimi ukuba balungisele inkukhu zabo izilugu ezikhudumalayo ukuze  bazivikele  emqandweni.

Ekhuluma lentatheli kaMthunywa uMnumzana Cosmas Muzunde onguLivestock Production Officer ubike ukuthi ngalesisikhathi abalimi kumele babone ukuthi sebakhele inkukhu zabo izilugu ezikhudumalayo.

“Abalimi kumele bakhele inkukhu zabo izilugu ngoba umqando ulakho ukuzibulala ikakhulu amatsiyane ngoba alakho ukubanjwa ngumqando masinyane umlimi abaselehlakelwa libhizimusi lakhe.

“Izilugu zenkukhu kumele zikhudumale ukuze inkukhu zingabanjwa ngumqando. Ngakho abalimi kumele bendlale utshani phansi ukuze kuvikelwe umqando ovela phansi. Abalimi sebengasebenzisa njalo izibane ezithiwa ngama infra-red lights ukukhudumeza izilugu,” kulandisa uMnu Muzunde.

Uqhubeke esithi umqando uyehlisa ukubekela kwenkukhu yingakho kubalulekile ukuthi zithole indawo ekhudumalayo.

“Ngesikhathi somqando inkukhu ziyaphuza ukubekela  yingakho abalimi kumele benze isiqiniseko sokuthi zithola ukukhudumala. Kulezo zilugu kumele njalo umlimi abone ukuthi kulomoya ongenayo,” kulandisa uMnu Muzunde.

Uphethe ngokuthi ukudla ngezinye zezinto eziqakathekileyo ngesikhathi somqando.

“Abalimi bazananzelela ukuthi inkukhu zidla kakhulu ngesikhathi somqando. Kungakho-ke umlimi kumele abone ukuthi inkukhu zakhe zithola ukudla okunengi okuyikho njalo okuphathisa ekubekeleni,” kuphetha uMnu Muzunde.