uMthunywa

Sebephungula inkomo eMat South

umhlambi wenkomo

Msilisi Dube
INENGI labalimi elisezigabeni ezibalisa iSigangatsha, Sontala, Bidi kunye leSun Yet San eMatobo seliqalile ukuthengisa izifuyo ezindala ukwenzela ukuthi zingacutshiswa yindlala.

Kubikwa ukungani kuhle kwezulu kulumango lonyanka kubangele ukuba amadlelo asilele ngakho izifuyo lezi sezikhotha inhlabathi osekudale ukuba abalimi laba behlise inani lezifuyo zabo.

Ekhuluma loMthunywa omunye umlimi ohlala eSontala uMnumzana Joram Nyathi uthe ubone kungcono ukuba athengise izifuyo zakhe ngoba esesaba ukuthi zingacuba.

“Ukusilela kwamadlelo kuqhubekela phambili kulumango ngakho ngibone kungcono ukuba ngithengise izifuyo zami ukuze ngisale lezinlutshwane.

“Ngilenkomo ezingu-16 ngakho ngizathengisa eziyisificamunwe munye ukuze ngithengele eziseleyo ukudla okuzazinonisa.

“Eminyakeni edluleyo bengivame ukunika izifuyo zami umumbu kodwa lonyaka kunzima ngoba izulu kalinanga kuhle ngakho amahlanga awakho. Ngizathengisa izifuyo ezindala engizibonayo ukuba sezingacutshiswa yindlala,” kulandisa uMnu Nyathi.

Omunye njalo umlimi uMnumzana Benson Malaki ohlala eSun Yet San uthe ukudla okunonisa izifuyo kuyadula kakhulu ngakho uzathengisa ezinye ukuze athenge ukudla lokhu.

“Ngilembuzi ezingu-33 kunye lenkomo ezingu-25. Phakathi kwayonale inyanga ngizathengisa ezinye zezifuyo zami ngoba ngisesabela ukuba zingacuba ngendlala. Lonyaka akulamadlelo kulumango ngakho kumele ngizithengele ukudla okuzazinika amandla.

“Isaka le-pen feeding liyi-$30 kwesinye isitolo ngakho liyadula kakhulu, ngizathengisa ezinye ukuze ngisale lengizenelisa ukuzithengela ukudla.

UMnumzana Davison Muzunde osebenza kunhlanganiso yeLivestock Production Development uthe ukuthengisa ezinye izifuyo kulicebo elihle elingenziwa ngabalimi ukuze bathole imali yokuthengela eziyabe zisele ukudla.