uMthunywa

Liqakathekile ibhuku lenkomo

Blessing Moyo

KUQAKATHEKILE ukuba umlimi munye ngamunye abe lebhuku alisebenzisa ukubhala okwenzakala kuzifuyo zakhe ukuze lamhla efuna ukusithengisa kube lula.

UMnumzana uCosmas Muzunde onguLivestock Development Officer kunhlanganiso ye-Agritex uthe ibhuku lenkomo zochago liqakathekile kumlimi ngoba yilo elincedisa umlimi ekuthatheni izinqumo ezifana lokuthengisa inkomo.

UMnumzana Cosmas Muzunde

Ebhukwini leli, umlimi uyabhala ukuthi inkomo yinye ngayinye yehlisa okunganani ukuze kubelula lekuzithengiseni.

“Ngixwayisa abalimi ukuthi munye ngamunye babe lebhuku lenkomo. Lapho ayabe ebhala khona ukuthi inkomo zakhe zehlisa okungakanani.

“Ibhuku leli liyamncedisa ukubona inkomo engehlisi kakhulu lokuthi athathe manyathelo bani kusemasinya,” kutsho uMnu Muzunde.

Uthe okunye njalo okuqakathekileyo ngebhuku leli yikuthi umlimi uyabe eselolwazi lokuthi inkomo zakhe zidinga ukudla okunganani.

“Umlimi kumele abone futhi ukuthi konke akubhalayo loba yikunika izifuyo ukudla, ukuzidoza uyakubhala ebhukwini elilodwa ukuze kumncedise.

“Ibhuku leli liyancedisa umlimi ukuthi abe lolwazi lokuthi inkomo zakhe zidla sikhathi bani, isilinganiso sochago alutholayo, imikhuhlane ehlasela inkomo zakhe kanye lokuthi uzihambisa nini edibha.

Uphethe ngokuthi ebhukwini leli, umlimi uyabhala amabizo kanye lamacici aluphawu lwenkomo zakhe.

“Umlimi kufanele abhale phansi ibizo lenkomo zakhe kanye losuku lokuzalwa kumbe usuku ayithenga ngalo leyo nkomo, okunye njalo ugwalo lolu luyancedisa ekuphawuleni inkomo zochago ezifakwa amacici endlebeni,” kuphetha uMnu Muzunde.