uMthunywa

Izifuyo kazivikelwe emqandweni

Msilisi Dube
UMQANDO uyingozi ezifuyweni ngoba ulakho ukuthi uzihlabise ngesihlabo zicine zisifa nxa umlimi engakunanzelelanga ngesikhathi lokhu.
La ngamazwi akhulunywe nguDokotela Thabani Sibanda okhangele isigaba seGweru ngesikhathi ekhuthaza abalimi ukuba beqalise ukuvikela izifuyo zabo emqandweni.

UDkt Sibanda uthe izifuyo ezifana lembuzi, inkukhu, amathole kunye lezimvu kumele zivikelwe emqandweni ukuze zingahlatshwa yisihlabo.

Uqhubekele phambili ngokucebisa abalimi  abafuya inkukhu ukuthi bazivikele emqandweni ngoba lazo zihlaselwa ngumqando lula.

“Umlimi ofuye inkukhu ulakho ukuthi ayendlale utshani obomileyo phansi kumbe adinge ama-wood shavings awendlale phansi njalo abone ukuthi inkukhu zakhe kazichitheli amanzi phansi ngoba lokhu kungacina kuzingenisela umqando.

“Nxa umlimi engelatshani ulakho ukuthi ayethenga izibane ezinkulu ezaziwa ngokuthi ngama-infra-red lights wona agcina ukukhudumala esilugwini,” kulandisa uDkt Sibanda.

Uthe umlimi ulakho ukuthi abone nxa isifuyo sakhe sesihlatshwe yisihlabo ngoba siyabe sesisehluleka ukuhamba, ukuvuka  njalo sicina sesiphefumula nzima. Kungakho umlimi angabona isifuyo sakhe sesinje kumele azi ukuthi sesihlatshwe yisihlabo.

Lonyaka kukhanya kuzagodola ngakho abalimi kumele bahle baqalise ukwakha izilugu ezikhudumalayo kuthi esibayeni samathole sifulelwe kuhle ukuze kungangeni umoya oqandayo,” kutsho uDkt Sibanda.