Uncategorized

Zivulwe na izikolo i-corona ilokhu isidla ubhedu?

04 Jun, 2020 - 19:06 0 Views
Zivulwe na izikolo i-corona ilokhu isidla ubhedu? NguDkt Dennis Mlandelwa Sinyolo

uMthunywa

NguDkt Dennis Mlandelwa Sinyolo eseBelgium
IGCIKWANE le-coronavirus liqhubeka lisabalala lisiyafinyelela kumagumbi omane omhlaba. Lanxa umkhuhlane lo ulokhu usidla amahabula, amazwe amanengi asethatha amanyathelo okuyekethisa imigoqo abeyifakile ukuze kwenqatshelwe lumtshayabhuqe wesifo.

OHulumende bakhupha le imigoqo ngoba phela besesabela ukuwa kwezomnotho okungacina kudala ukuthi labo osahoho baphelelwe yimisebenzi.

Umbuzo oxaka abantu abanengi yikuthi zivulwe yini izikolo yona i-corona ilokhe isidla ubhedu? Izingcwethi zezempilakahle laboHulumende batshayana amakhanda bezama ukuxazulula linkinga. Aluphatha njani amanye amazwe loludaba?

Isinqumo sokuvula izikolo, amakolitshi lamayunivesithi kumele senziwe kukhangelelwe impilo lempilakahle yabafundi, ababalisi kanye lezimuli zabo. Akulanto eqakatheke ukwedlula impilo, ngoba phela ungaya kogoqwanyawo kawuphenduki. Lokhu kuze kungikhumbuze umbiko obubhalwe ephepheni lokutshengisela ebeliphethwe ngunobhala wenhlanganiso yababalisi eKenya kuviki ephelileyo: “Imihloliso ayisilo tikiti lokuya ezulwini”.

Izinhlanganiso zababalisi lezingcwethi zaziphikisana lenyathelo elalifuna ukuthathwa nguHulumende weKenya ukuvula izikolo ukuze abantwana babhale imihloliso. Umkhankaso lo lemibono yabezempilakahle kucine kuphoqelela umphathintambo wezemfundo ukuthi adele umzamo wokuvula izikolo lamakolitshi.

Andubana athathe amanyathelo okuvula izikolo, uHulumende kumele acubungule ulwazi lwezingcwethi labezempilakahle njalo axoxisane lezinhlanganiso zababalisi, abazali kanye labafundi. Kumele kube leziqondiso eziqinileyo ezilandelwa yizikolo, amakolitshi lamayunivesithi ukuze kuvikelwe impilo lempilakahle yabafundi, ababalisi lezinye izisebenzi zesikolo.

Lanxa kunjalo, kasikhumbuleni ukuthi umkhuhlane lo ulakho ukuphinda umemetheke, njengalokhu okwenzakale e-South Korea, kwaphoqelela uHulumende ukuthi aphinde avale izikolo ebesezivuliwe.

Inhlanganiso yezempilakahle emhlabeni wonke (World Health Organisation) ithi izikolo zingavulwa kuphela nxa uHulumende esethethe amanyathelo aqinileyo okwenqabela lumkhuhlane kuzindawo zokufundela.

Izikolo kumele zifafazwe ngemithi ebulala leligcikwane njalo zihlale zihlanzekile ngaso sonke isikhathi. Zonke izikolo kumele zibe lamanzi, izambuzi ezeneleyo, isepa, indawo yokugezela izandla lejeli le ebulala amagcikwane. Ababalisi, izisebenzi zonke zesikolo labafundi kufanele babe lezikhali zokuzivikela ezigoqela ama-mask la avala umlomo lamakhala ukuze olalo leligcikwane angalidluliseli kwabanye nxa ekhwehlela, ethimula kumbe ephefumula.

Akumelanga kube lokuminyana ekilasini — abantwana kumele bahlale bethe gqagqa okungaba yimitha lengxenye kumbe amamitha amabili kusukela komunye kusiya komunye. Nxa umumo womkhathi uvuma, abantwana kumele bafundele phandle, ngoba phela kukalutshwana ukuthi ulithathe leligcikwane nxa usendaweni ekhamisileyo. Nxa abantwana befundela ekilasini kumele amawindi ahlale ekhamisile ukuze kungene umoya.

EDenmark baqala ngokuvula izikolo zabantwana abancane abase-creche le-primary, ngoba phela abezempilakahle bathi umkhuhlane lo kawuzi ngolaka olukhulu ebantwaneni abancane. Abantwana bayafundiswa ukulandela zonke iziqondiso zokuzivikela lokuvikela abanye njalo bafundela phandle okwesikhathi eside.

EDenmark, eBelgium le-Norway behlisa inani labantwana emakilasini, kwathi ikilasi evame ukuba labantwana abalitshumi lanhlanu (15) yenqatshelwa ukuba labantwana abedlula itshumi (10). Njalo iziphathamandla seziqhatshe ababalisi abanengi ukuze bancedisane ukufundisa lokugcina izingane zivikeleke kulumkhuhlane.

EBelgium sebevule izikolo zabantwana ababhala imihlosilo kuphela. ENgilandi bakhansile imihloliso banika abantwana imiklomelo ethethwe kumsebenzi wansukuzonke. Bathe ongafuni kuphiwa limiklomelo uzaphiwa ithuba lokubhala i-O kumbe iA-level mhlazana umkhuhlane lo uphelayo.

Bakwethu, ngifuna ukugcizelela ukuthi anduba uHulumende enze isinqumo sokuvula izikolo, amakolitshi lamayunivesithi, kalandele izicebiso zezingcwethi zempilakahle njalo avumelane lezinhlanganiso zababalisi, abazali kanye labafundi. Phela abadala bathi injobo enhle ithungelwa ebandla.

Share This:

Sponsored Links