uMthunywa
WEHLULEKILE ukubekezelela ukuqalwa ngabanye abafundi kanye lababalisi umfundi weSonyongwana High School eSibhizane, eCreighton eSouth Africa waphetha ngokuthatha impilo yakhe ngokuzilengisa ngoLwesihlanu ntambama.
Intatheli ithole ukuthi u-Andiswa Chiya (17), obefunda uGrade 9 kulesi sikolo, utshiye incwadi ngesinqumo sakhe, ngoba ubesekhathele ngokuqalwa esikolo, kuthiwa mubi. Isidumbu sakhe sitholwe ngamalunga omdeni wakhe silenga esihlahleni esibudebuduze legceke langakibo.
Encwadini ebhalwe ngumfundi lo uveze ukuthi ubehlala etshelwa ngabanye bakhe ukuthi mubi.
Ukhansila wakulindawo uMnu Mthokozisi Dlamini, uthe udaba lokudlula emhlabeni kwalumfundi lutshaqise abanengi emphakathini.
“Encwadini engifike ngayifunda lami njengomholi womphakathi, ingane ikhale ngokuthi iyehluleka ukuqhubeka ngokuphila, iphilela ukuhlala ihlekwa ngabanye abafundi.
Ibalule ukuthi ibitshelwa ukuthi yimbi, lokhu bekusenziwa ngiutsho langabablisi. Ithe ibibizelwa phambili ibuzwe ukuthi yintombazane enjani embi ngalolhlobo. Yinto engalunganga le ngoba sonke siyizidalwa zikaNkulunkulu. Sesixhumane lezinhlaka okufanele zihambele lesi sikolo lamuhla ngoMvulo ukuze kuzokwelulekwa abafundi ngokomqondo.
Labo otitsha bayakudinga ukwelulekwa ngokomqondo ngoba yizinsolo ezinzima lezi ababhekene lazo.
Okunye okukhathazayo, yikuthi lingane izalwa emdenini ongelalutho, okunzima ukuthi ukwazi lokuhlangabezana lezindleko zokufihla ithambo lawo. Lesi yisimo okufanale sizame ukusiqeda singabaholi bomphakathi,” kutsho uMnu Dlamini.
Intatheli izame kanengi ukuxhumana noNkosikazi Nobuhle Njilo ongusihlalo wesigungu esilawula lesi sikolo kwangalunga. Ucingo lwakhe belungangeni. Lasemndenini kube yisimo esifanayo, ucingo belukhala lungabanjwa. Uthitshanhloko okucine kungatholakalanga imininingwane yakhe, usiqinisekile lesi sehlakalo. Uthe ngeke akwazi ukwenaba ngaso ngenxa yokuthi akagunyaziwe ukukhuluma nabezindaba.
Intatheli ixhumane loMnu Muzi Mahlambi okhulumela uMnyango wezeMfundo KwaZulu-Natal, oveze ukuthi bawutholile umbiko ngalesi sehlakalo. Uthe kuzoqalwa uphenyo olunzulu ngalezi zinsolo. Uveze nokuthi ngemuva kophenyo kuzothathwa izinyathelo ezinqala.
“Sidlulisa amazwi enduduzo emdenini womfundi, siyakuqonda ukuthi akekho umuntu okufanele alahlekelwe ngumphefumulo kuqala umnyaka nje. Ingane iyisipho esivela kuNkulunkulu. Siyazibuza-ke ukuthi bavelaphi laba abasahlukumeza abantu, ikakhulukazi izingane ngezici zemizimba yazo. Sonke silezici emizimbeni yethu futhi abantu bayazibona, lathi siyazazi, kodwa kasithandi ukuthi sitshelwe ngabanye ngazo ngoba lokho kusilahlekisela ngokuzethemba.
Akekho umuntu okufanele agcone omunye umuntu ngesici sakhe. Siyasigxeka lesi simo ngoba minyaka yonke, nsuku zonke, sihlala sikhuluma sixwayisa ngobungozi bokucwasana ngezici. Le nto ifana nokuthi uhlangane nomuntu ahleke, usala unombuzo wokuthi yini lena ayibonayo. Kulomehluko phakathi kokuhlekisa lokuhleka. Sizoqala uphenyo ngalesi sehlakalo ngemva kwalokho kulandele izinyathelo ezinqala. Ludaba olutshaqisayo lolu. Abazali kufanele bakhuze izingane emakhaya. Eyezisebenzi zethu kangifuni nokuyiphatha ngoba umthetho ziwazi kahle,” kutsho uMnu Mahlambi.-Ilanga
