Uncategorized

UMBONO WOMTHUNYWA: Ilanga le-African Child liyisikhumbuzo samalungelo abantwana

10 Jun, 2021 - 00:06 0 Views
UMBONO WOMTHUNYWA: Ilanga le-African Child liyisikhumbuzo samalungelo abantwana

uMthunywa

NGOLWESITHATHU kuviki ezayo kuzabe kulusuku lokunanza abantwana besizwekazi sabantu abansundu abeAfrica. Lelilanga imbali yalo izwisa usizi ngoba mhlaka 16 Nhlangula ngomnyaka ka1976, abantwana abansundu bakweleSouth Africa eSoweto abedlula i20 000 bagcwala izitalada bekhalaza ngocindezelo ababehlangana lalo ezikolo ngenxa yochuku lombuso wabondlebe zikhany’ ilanga.

Abantwana laba badutshulwa bafa bekhalela amalungelo abo, elizweni labo. Yikho kusukela ngomnyaka ka1991 inhlanganiso ye-African Unity (AU) yabusisa lelilanga elamhlaka 16 Nhlangula ukuthi izizwe zonke ze-Africa zilisebenzise ekunanzeni abantwana.

Lelilanga libaluleke kakhulu ngoba lisenza sihlole ingqubekela phambili esesiyenzile njengelizwe ekufezeni izifiso zabantwana, amalungelo abo kanye lokunakekela impilakahle yabo.

Thina njengoMthunywa silokudana okukhulu ngoba zinengi indaba ezifika endlebeni zethu njalo ezinye sizibala mihla yamalanga emaphephandabeni zikhuluma ngokuhlukuluzwa kwabantwana.

Abantwana abanengi bayahlukuluzwa emacansini yilabo abaphambi kwabo, abanye zinsane ezincane esiyake sizwe kuthiwa zitholakale egangeni zilahlwe ngonina.

Usizi olubuhlungu!

Abanye abantwana ikakhulu intandane zekeliswa ukuya esikolo ngenxa yokuswelakala kwemali yilabo ababagcinileyo. Abanye njalo Mthwakazi ikakhulu amankazana ayendiswa ngabazali babo ngenxa yokuthanda imali ngenxa yedola leMelika elafikayo.
Abanye abantwana sebaphenduka imhambuma ngenxa yokuswela abantu abangabanakekela.

Kunengi esingakubalisa okungehlisa inyembezi lakubani obalayo okwenzakala kumphakathi okuhlukuluza abantwana. Nansi indaba Mthwakazi omuhle, wena wenzani ekuthuthukiseni inhlalakahle kunye lamalungelo abantwana?

Siyakhuthaza njalo uHulumende ukuthi ake aqinise imthetho evikela amalungelo abantwana, njalo sicela engezelele ngokuphindiweyo usizo oludingwa yilaba abantwana.

Lawe zulukandaba bambisana loHulumende ekulwiseni ukuncindezelwa kwabantwana elizweni, lani babalisi eliyini eliphethe ikusasa yabantwana siyalikhuthaza ukuthi silwisane ndawonye siyimbumba, lokhu kuhlukuluzwa kwabantwana emphakathini.

Singakhohlwa phela Mthwakazi omuhle ukuthi indikimba yalonyaka ithi: “30 years after the adoption of the Charter: accelerate the implementation of Agenda 2040 for an Africa fit for children.” Kulumnyaka njengezizalwane ze-Africa sihlose ukuphangisisa ukulandelwa kwenhloso ka2040 yeAfrica elungele abantwana.

Phose ingxenye yabantu abase Africa ngabantwana abaleminyaka engaphansi kwengu-18, abantwana laba bafuna amalungelo abo okuphila, okufunda, indawo yokuhlala, okuya ethunjini okwaneleyo, okokugqoka kanye lemali yokuthi labo baye esikolo. Sonke silomlandu wokuzipha inqobe lonyaka sithakazelela usuku lwabantwana ukuthi sizicuthe lapho esenelisa khona sincedise abantwana labo esibabonayo abangawatholiyo amalungelo abo.

Asibasizeni abantwana ngalokhu esilakho, kambe wena ungezwa njani nxa umntanakho evuka nsukuzonke engakwazi ukuthi okuya ethunjini uzakuthola kunaka bani. Kudingakala uthando lapha bantu. Sihle isandla esiphayo kulesamukelayo.

Share This:

Sponsored Links