uMthunywa
Amadolobho ehlukeneyo elizweni lakithi okufanele ukuba ngabe aligugu kepha asesesabeka ngenxa yemigwaqo esiphenduke yaba yizifudlana enzikini yamadolobho.
Imigwaqo emadolobheni isiphenduke yaba lihlazo njengoba nxa uthi uyahamba ukhangwa yiwo amagodi okwenza ngitsho labatshayela izimota bahambe nzima kiyo ngoba kumele bawavike ukuze kungabulali izimota zabo.
Amagodi la kawahluphi kuphela abezimota kodwa asehambisa labahamba ngenyawo nzima ngoba esenza abantu bathelwe ngamanzi enyanyekayo ayabe ephakathi edolobheni kumbe njalo bavikane lezimota eceleni kwemigwaqo ngoba zibalekela amagodi.
Kuyadanisa ukuthi amakhansili emadolobheni ayehluleka ukulungisa imigwaqo nje qha lapho abahamba khona ngitsho labo ngezimota kungakhathalekile ukuthi abantu bayabhadala imithelo.
Lanxa uHulumende welizwe ezama ngazo zonke indlela ukukhuthaza ukuthi abantu abavela kwamanye amazwe bavakatshele ilizwe lakithi ukuze babone indawo eziligugu kodwa kwephula umoya ukuthi amakhansili emadolobheni akutshaya indiva ukulungisisa imigwaqo ukuze izivakatshi zethu zihambe lula emigwaqweni yethu.
Ngaphandle kokuthi kuhambeke lula emigwaqweni, ukugcwala kwamagodi emgwaqweni sokubangela ukuthi lamadolobho akhanye sengathi asengamanxuwa.
Kungumbono waleliphephandaba ukuthi ngaphandle kokuba amakhansili aqakathekise ukuholisana izigidi zamadola kuyadingeka njalo ukuba kube mqoka kunhlelo zayo ukuthi babone ukuba bayalungisisa imigwaqo. Kambe kuyini ukuthi phakathi kwenziki yedolobho kube lenkalakatha yegodi elithi ungafaka usane phakathi luyacwila emanzini.
Okunye njalo okusolisayo ikakhulu koBulawayo yikuthi ikhansili kayisazihluphi langokuquma utshani okwenza kube lendawo eseziyingozi ukuthi abantu bahambe kuzo nxa sekumnyama. Kudala kwakusaziwa ukuthi ngesikhathi sezulu utshani babuqunywa kube ligceke hatshi ukuthi butshiwe kuze kungathi sekuphakathi eguswini.
Amadolobho asephenduke okunye, umuntu usengaxakwa liphunga elibi lezititshi ezidubukayo enzikini yedolobho.
Kambe kwenzakalani kumakhansili ethu? Zingaze zilungiswe izititshi lezo akuqedi nsuku ngaki ziyabe seziphinde njalo zadubuka okuveza sobala ukuthi seside isikhathi engatshintshwanga amaphayiphi.
Kungani kunje? Kungenxa yenkohlakalo? Kungani amakhansili esenza angathi kawaboni ukuba amadolobho ayaguquka? Kungombono kaMthunywa ukuba aluba amakhansili ayazinuka amakhwapha azame yonke imizamo ukuze imigwaqo yemadolobheni ivuselelwe.
