Ulimi Lolimi ukuhlonipha ekhaya…esikolo kanyelase phakathini

22 Apr, 2021 - 00:04 0 Views
Ulimi Lolimi ukuhlonipha ekhaya…esikolo kanyelase phakathini

uMthunywa

Sikumbuzo Dabengwa
Siyahlangana njalo bafundi kule iviki sidingida udaba lokuhlonipha komuntu. Kuqondile ukuba sikhumbuzane kulaba asebelibele eminye imikhuba. Kuhle njalo ukuba sikhangele amaphutha enziwa ngabafundi emakhaya, ezikolo kanye lasemphakathini lapho okulabadala khona.

Yiyiphi imikhuba eyandise ukuphanjaniswa ngabantwana emakhaya, ezikolo kanye lasemphakathini? Asihlolisiseni amaqiniso alandelayo.

EKHAYA
Akukuhle ukuba uthi ungumntwana ume kumbe ujamele abantu abadala endlini. Asisabali ukuba ukhulumisane labo umile. EsiNtwini indlu yomninimuzi iyahlonitshwa.

Kungabe kungakini, ungabe uthunyiwe, kudinga umntwana othi angangena endlini azuze ukwephuka, aqotshame nxa engumfana, aguqe nxa eyintombazana ethule lokho ahamba ngakho khona kufanele ahlale azibuthe nxa kungajahwanga.

Ofika ajame utshengisa ukungabi lenhlonipho abenjengalo owadlula zisengwa. Lanxa umntwana esekujaheni, ebuzwe okuthile esekuhambeni uyatshengisa inhlonipho ngokuma agobise amadolo etshengisa ukulalela lokuzithoba.

Silokhu sisegumeni kuyazila ukuba umuntu ongumntwana amisane labadala ekukhulumeni. Abadala bathi “Ngiyalibeka, lawe uyalibeka”. Akuqondanga ukuba umzali athi ekhuza umntwana laye umntwana aqaphe eqolo ame ngokuphendula, ephikisa.

Akwaliwa ukubona ngamehlo atshiyeneyo kodwa imvama sithi, “Inyathi ibuzwa kwabaphambili”.

Ngakho umntwana olenhlonipho kumele avume eqondiswa. Kuyenzeka kubekhona umbono omuhle angabe elawo njengoba kulezi izinsuku kuphilwa kuzinsuku zesimanje, umntwana olenhlonipho kamisani lomzali kumbe umuntu omdala kodwa uyadinga ithuba elihle lokubeka udaba lwakhe kuhle kube lokuzwanana komdala lomncinyane.

ESIKOLO
Esikolo lakho silemithetho etshengisa inhlonipho emuntwini. Umfundi olenhlonipho uyethula ingowane nxa esendlini yokufundela. Lokhu kungumkhuba oletha inhlonipho ngitsho lasemakhaya imbala. Kubi ukuba uthi ulijaha, umfana ugqoke ingowane endlini.

Akutshengisi inhlonipho lokhu. Yona ingowane izila endlini kanye laphandle. Nxa sikhulumisa abadala sibabingelela kanye lanxa sibaphendula. Umntwana olembeko ubonakala ngokwethula ingowane yakhe ukuze akhulumisane kuhle labadala ngenhlonipho langokuzithoba.

EMPHAKATHINI
Umntwana olenhlonipho uthi esemphakathini ahloniphe abadala ekukhulumeni kanye lekwenzeni. Ezimoteni lapha, ikakhulu emabhasini uthola abantwana bakulezi izinsuku bethe thozo ezihlalweni abadala bemile. Umntwana wakhona uzwa ethi ubhadele.

Lokhu kusuka kumangalise ngoba kwezinye izikhathi bephiwa igunya ngabazali abahamba labo abayibo ababatshelayo ukuba bangasukumi ngoba bebhadele. Umntwana olenhlonipho uthi lanxa ebhadele adedele abadala, ogogo labobabamkhulu indawo yokuhlala ngoba indaba yokuguga lokukhula ayihlaleli.

Sithi lafa elihle kulabo abaphikisana labadala bethi labo kungamalungelo abo. Siyakwala isiNtu ukuba omncinyane ahlale omdala ame ebhasini. Kunengi esizaxoxa ngakho ngesihloko sokuhlonipha kodwa okwalamuhla asimeni lapha bafundi.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds