
uMthunywa

Siphathokuhle Ngulube
Ucingo yinto eqakathekileyo kakhulu ekukhulumisaneni. Kudala kwakunzima ukuthi umbiko uyefika kulowo ojongiweyo kodwa khathesi imibiko ihamba ngesikhathi esifitshane nje.
Kwesinye isikhathi kubakhona imibiko ephuthumayo efanana lemibiko yokufa, imikhuhlane lokunye nje. Izincingo ziyasebenza kakhulu ngesikhathi esinje ukuze labo abaseduze lomonakalo kumbe lomkhuhlane baphuthume bayefika.
Kusikhathi esedlule bekuvame ukuthi abantu bahambise imibiko ngezincingo lezi ezihlala zixhunywe ezindlini kodwa kulezi insuku sekulula okumangalisayo ngoba umuntu lomuntu uhlala lomakhalekhukhwini wakhe esambeni.
Lokhu sekwenza impilo yabalula ngoba umbiko uqonda gqo kulowo ojongiweyo. Kuyenzeka ke kwesinye isikhathi ukuthi uthi uzama ukutshayela isihlobo sakho ucingo kumbe omunye umuntu nje omjongileyo ucingo lulahleke luyengena komunye ongamaziyo.
Ngemva kokuchwayisisa kabanzi kuyavela ukuthi inengi labantu kalikwazi ukuphendula ucingo olulahlekileyo. Abanye basuka bafikelwe lulaka ngokuthola ucingo abangalwaziyo bamane nje bakhuphe amagama angayisiwo sebewatshela lo olahlekileyo osecingweni.
Uzwe umuntu esithi: “Wena uyisiphofu yini? Awuboni ukuthi utshaye inombolo ezingayisizo.” Abanye basuka baphendulane ke umsindo phothololo yeka. Omunye njalo uyayathi angezwa amazwi la kumbe angananzelela ukuthi akusuye umuntu amfunayo amane aluqume nje ucingo engasaxolisi ukuba ubelahlekile.
Lokhu kusuka kukhombe ukudelela okumangalisayo. Akusiyo into engcomekayo ukuthi abantu batshelane amagama amabi ngenxa yezincingo ezilahlekileyo. Ubuntu bomuntu buyavela ngezikhathi ezinje. Nxa ukhuluma amazwi athile kuyavela obala ukuba ungumuntu onjani.
Kuhle ukuthi nxa usuthe wathola ucingo olulahlekileyo wehle uzame ukusiza lo olahlekileyo ngoba kwesinye isikhathi uyabe ethwele umbiko ophuthumayo ngakho uyakuswela ukusizwa. Ungaphendula nje kuhle utsho ukuthi hatshi ucingo lulahlekile umxwayise azame ukukhangelisisa inombolo azitshayileyo kuzamsiza.
Lawe wena olahlekileyo funda ukuxolisa utsho ukuthi mhlawumbe ulahlekile ubujonge ukukhuluma lomuntu othile ungamane uqume ucingo okuzakwenza ukuthi lo okhuluma laye aswele nje ukuthi ungumuntu onjani obefunani.
Kuhle sibekwazi ukwamukela izincingo ezivela ebantwini abehlukeneyo. Asihlanganeni kuviki ezayo!