Ukuhlaziya izinkondlo

27 Aug, 2020 - 00:08 0 Views
Ukuhlaziya izinkondlo

uMthunywa

Ugwalo — Ugqozi Lwezimbongi
Ziqoqwe zahlelwa nguP Mofu
Ugwalo kudindwe yiMambo Press ibambene leThe Literature Bureau
Imbongi nguS N Thebe
Isihloko senkondlo — Ukufa

LE inkondlo ikhuluma ngento eyesabekayo engajwayelekiyo. Ukufa kwenzakala mihla yonke kodwa kakho ongathi sengikwejwayele lokhu, akuze kuye kumthathe. Zimbalwa inkondlo kulesisigaba esikhethelwe abafundi laba ezikhuluma ngokufa. Okumele abafundi bakunanzelele yikuthi ezinye zakhona azikuthi bhadla ngebizo lakho ukufa. Ngikhumbula kulenye ethi: “Uthi sithini kuwe?” ixoxa ngokufa.

Ngake ngatsho ngaphambili ukuthi abafundi bengahlangana lenkondlo ezilokuhambelana kusigaba abasifundayo kumele bafunde bezinanzelela lezonkondlo benelise ukubona ukufanana lokwehlukana kwazo. Kumele baqaphele ukuxubanisa lokho okumunyethwe zinkondlo lezo. Lanxa imbongi zikhuluma ngolutho olufananayo uzathola ukuthi kabasebenzisi amazwi afanayo. Balakho abafundi ukuhlangana lemibuzo ethi bazifananise kumbe baziqathanise lezo nkondlo.

Imbongi le iphetha inkondlo yayo ngamazwi engiwabethe ngaphezulu ithi: “O-o-! Kufa kawejwayeleki.” Nxa isikutsho imbongi ukufa lokhu ikwenze samuntu yikho lekulobeni kwayo yenza angathi ixoxa lakho. Ukufa kuhamba lokukhala okukhulu yikho imbongi iqala ngokusitshela ukuthi saqhuma isililo sikaNandi, kunjalo-ke baphela ubunandi. Nxa sekungene ukufa buyaphela bonke ubunandi kumbe yonke injabulo ebikade ikhona.

Ngubani uNandi lo okukhulunywa ngaye lapha? UNandi wayengunina weNkosi yakwaZulu, iNodumehlezi uTshaka. Kwaba lesililo esikhulu mhla ebhujelwe ngunina. Kwakhala abantu abanengi bevela kuzigaba zonke zombuso kaTshaka, yikho imbongi ithi kwaqaqamba isimame.

Kuvamile ukuthi emfeni kuzwakale omama besiqhinqa isililo amazwi abo ezwakalela phezulu. Akwandanga ukubona kumbe ukuzwa obaba behlaba umkhosi bekhalela phezulu kodwa bona njengoba sisizwa lapha bahlanyela amehlo abo emhlabathini okutsho ukuthi batshengisa ukudana okukhulu ngokukhangela phansi.

Bekhangele phansi obaba bengabe bewathelezela ngezinyembezi yikho kuthiwa inyembezi zamadoda ziwela esiswini. Imbongi isisondeza eduze koMdali yena onguye owabumba uluntu. Imbongi isitshela ukuthi umuntu wabunjwa ngodaka njalo odakeni uzabuyela. “Wadalwa ngodaka, /Odakeni uzobuyela,” kutsho uMdali. Imbongi ibuza umuntu ukuthi nxa uvele wabunjwa ngodaka njalo uzabuyela kulo pho yini eyethusayo? Akudingeki abantu bethuke.

Akudingeki abantu bethuke ngoba odalayo lodilizayo munye. Ukudiliza lokwakha yintando yakhe uMdali. Imbongi iqamba iqiniso mayelana lemvelo yomuntu ukuthi umuntu wabuya emhlabeni enqunu njalo uzabuyela enqunu. Imbongi iyasikhumbuza njengabantu ukuthi insuku zethu zibaliwe emhlabeni. Lokhu kutsho ukuthi amalanga okuphila kwethu emhlabeni abaliwe nguMdali. Ikusasa kuthiwa likude ngoba lingakakhali iqhude eliquma ubude bempilo yomuntu lapha emhlabeni.

Kayikukhekhelezi okuzakwenzakala emuntwini mhla likhalayo leloqhude, imigoqo yokunxiba esangweni lokufa umuntu kakayitholi. Ngamanye amazwi kutsho ukuthi kalivikeki ilanga lokufa.

Bakwethu umathintitha, iCovid-19 ikhona ilokhe ihlasela isiyaphambili, kasilandeleni izixwayiso esizinikwa ngabezempilakahle. Kasiyekeleni ukwenza inkani zokuthi nxa ngingenzanga lokhu kuzakwenzakalani. Imbongi ikhulumile kule inkondlo ukuthi kalikakhali iqhude, mhla likhalayo imigoqo yokunxiba esangweni lokufa awuyikuyithola.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds