Ukuhlaziya izinkondlo kuyaqhutshwa

03 Sep, 2020 - 00:09 0 Views
Ukuhlaziya izinkondlo kuyaqhutshwa

uMthunywa

Ugwalo – Ugqozi Lwezimbongi
Ziqoqwe zahlelwa nguP Mofu
Ugwalo kudindwe yiMambo Press ibambene leThe Literature Bureau
Imbongi nguS N Thebe
Isihloko senkondlo – Ukufa

Le inkondlo ikhuluma ngento eyesabekayo engajwalekiyo. Ukufa kwenzakala mihla yonke kodwa kakho ongathi sengikwejwayele lokhu akuze kuye kumthathe. Zimbalwa inkondlo kulesisigaba esikhethelwe abafundi laba ezikhuluma ngokufa. Okumele abafundi bakunanzelele yikuthi ezinye zakhona azikuthi bhadla ngebizo lakho ukufa. Ngikhumbula kuleyinye ethi: “Uthi sithini kuwe?” ixoxa kokufa.

Ngake ngatsho ngaphambili ukuthi abafundi bengahlangana lenkondlo ezilokuhambelana kusigaba abasifundaya kumele bafunde bezinanzelela lezonkondlo benelise ukubona ukufanana lokwehlukana kwazo, kumele baqaphele ukuxubanisa lokho okumunyethwe zinkondlo lezo.

Lanxa imbongi zikhuluma ngolutho olufananayo uzathola ukuthi kabasebenzisi amazwi afafanayo. Balakho abafundi ukuhlangana lembuzo ethi bazifananise kumbe baziqathanise lezo nkondlo.

Imbongi le iphetha inkondlo yayo ngamazwi engiwabethe ngaphezulu ithi: “O-o-! Kufa kawejwayeleki.” Masikutsho ukuthi imbongi ukufa lokhu ikwenze samuntu yikho lekulobeni kwayo yenza angathi ixoxa lakho. Ukufa kuhamba lokukhala okukhulu yikho imbongi iqala ngokusitshela ukuthi saqhuma isililo sikaNandi, kunjalo-ke baphela ubunandi. Nxa sekungele ukufa bayaphela bonke ubunandi kumbe yonke injabulo ebikade ikhona.

Ngubani uNandi lo okukhulunywa ngaye lapha? UBandi wayengununa weNkosi yakwaZulu, iNodumehlezim uTshaka. Kwaba lesililo esikhulu mhla ebhujelwe ngunina.

Kwakhala abantu abanengi bevela kuzigaba zonke zombuso KaTshaka, yikho imbongi ithi kwaqaqamba isimame. Kuvamile ukuthi emfeni kuzwakala omama besiqhunqa isililo amazwi abo ezwakalela phezulu.

Akwandanga ukubona kumbe ukuzwa obaba behlaba umkhosi bekhalela phezulu kodwa bona njengoba sisizwa lapha bahlanyela amehlo abo emhlabathini okutsho ukuthi batshengisa ukudana okukhulu ngokukhangela phansi.

Bekhangeke phansi obaba bengabe bewathelezela ngezinyembezi yikho kuthiwa inyembezi zamadoda ziwela esiswini.

Imbongi isisondeza eduze koMdali yena onguye owabumba uluntu. Umbongi isitshela ukuthi umuntu wabunjwa ngodaka njalo odakeni uzabuyela. “Wadalwa ngodaka, /Odakeni uzobuyela,” kutsho uMdali. Imbongi ibuza umuntu ukuthi nxa uvele wabunjwa ngodaka njalo uzabuyela kulo pho yini eyethusayo? Akudingeki abantu bethuke.

Akudingeki abantu bethuke ngoba odalayo lodilizayo munye. Ukudiliza lokwakha yintando yakhe uMdali. Imbongi iqamba iqiniso mayelana lemvelo yomuntu ukuthi umuntu wabuya emhlabeni enqunu njalo uzabuyela enqunu. Imbongi iyasikhumbuza njengabantu ukuthi insuku zethu zibaliwe emhlabeni.

Lokhu kutsho ukuthi amalanga okuphila kwethu emhlabeni abaliwe nguMdali. Ikusasa kuthiwa likude ngoba lingakakhali iqhude eliquma ubude bempilo yomuntu lapha emhlabeni,

Kayikukhekhelezi okuzakwenzakala emuntwini mhla likhalayo leloqhude, omigoqo yokunxiba esangweni lokufa umuntu kakuyithola. Ngamanye amazwi kutsho ukuthi kalivikeki ilanga lokufa.

Bakwethu umathintitha, iCovid 19 ikhona ilokhe ihlasela isiyaphambili kasilandeleni izixwayiso esizinikwa ngabe zempilakahle.

Ksiyekeleni ukwenza inkani zokuthi nxa ngingenzanga lokhu kuzakwenzakalani. Imbongi ikhulumile kule inkondlo ukuthi kalikakhali iqhude, mhla likhalayo imigoqo yokunxiba esangwenu lokufa awuyikuyithola.

Share This:

Sponsored Links