uMthunywa
Ugqozi Lwezimbongi
Ziqoqwe Zahlelwa nguP Mpofu
Ludindwe yiMambo Press ibambene leThe Literature Bureau
Imbongi nguO L Mlilo
Isihloko senkondlo — Ngiyathuthumela
LAMHLANJE bafundi sihlangana lenkondlo engabisitsho izinto ezitshile ezitshiyeneyo. Sijayele ukuthi inkondlo esizifundayo zihle zibesobala ukuthi zikhuluma ngalokhu. Lapha kungaba yimbongi kumbe njalo kungomunye umuntu othi uyathuthumela. Nxa umuntu ethi uyathuthumela kutsho ukuthi izinto ziyabe zingamhambeli kuhle elokwesaba okuthile. Uyaqhuqha lumuntu.
Kuyini okumfakela ukwesaba lo umuntu? Isikhathi obesiphiwe lumuntu sesihambile sesifika ekupheleni.
Imbongi ikufaka salanga lona eliphumayo ekuseni liphinde litshone ntambama. Siyezwa kula amazwi:
“Selikhwelile; Selizathambama. Phezulu!” Ye, yimvelo yelanga le, ukuthi liyaphuma likhwele, litshise, nxa selisibantambama seliqandelela. Kungaba ngumuntu obephila lapha emhlabeni obephiwe isikhathi esithile ukuba aphile kapha emhlabeni.
Usebona laye ukuthi insuku zakhe lapha emhlabeni sezisiya zisobela zisiya ekupheleni. Nxa ethi ukhangela emuva ubona ukuthi kusikhathi sonke lesi abesiphiwe nguNkulunkulu, uMdali wakhe ukuthi aphile, amkhonze, athokoze ngaye kasisebenzisanga ngendlela. Lokhu-ke sekumthuthumelisa. Sekumethusa, kumesabisa ukuthi uzakubika akuthini phambi kukaMdali wakhe. Isikhathi leso asiphiwayo yiNkosi yakhe eside kangaka yena kasisebenzisanga ngendlela kodwa walala.
Kungaba yikulala kwemvelo lokhu kumbe njalo khonokhu engikubethe ngaphambili ukuthi wasuka wahlaliseka wakhohlwa izinto ayemele azenzele uMdali wakhe okunjengokumkhonza lokuthokoza ngaye.
Yena wasuka wathatheka ngezinto zomhlaba wakhohlwa ukwenza lokho uNkulunkulu wakhe ayemdalele khona. Yikho-ke nxa ethi ukhumbula isikhathi ayesiphiwe wasuka walala, wakhohlwa. Kodwa nxa sekufika isikhathi sokuthi ahambe ayehlangana loMdali wakhe atsho lokho akwenzileyo ngesikhathi asiphiwayo ufikelwa yikuthuthumela.
Ufikelwa yikwesaba okumenza aqhuqhe. Kazimiselanga ukuyakuma kuleyondawo yokuthonisiswa nguMdali wakhe. Sesisondele isikhathi sokuthi ayekuma phambi koMdali wakhe ayekwethula lokho ayekwenza kodwa usenanzelela ukuthi akula lutho azalwethula. Usebuza imibuzo ethile okutshengisa ukuthi usephambene ngokwesaba ngoba esenanzelela ukuthi wadlala ngesikhathi engazi ukuthi sizaphela athonisiswe ngalokho akwenzileyo ngesikhathi ephila emhlabeni.
“Ngizakwathulani mhlalokho? Ngizabikan’usungikhangele? Ngizacatsha ngaph’usungihwaqele?” Inzima lindawo lumuntu okumele ayekuma kuyo. Kumele kubekhona ozakwethula mhlalokho. Akusindawo umuntu ophongufika kuyo engaphethe lutho. Kumele lowo lalowo ofikayo ethule okuthile ngoba ubephiwe umsebenzi okumele awenze. Umuntu lo usezisola kukho konke ngoba kukhanya akusela azakwethula mhlalokho.
Usezibuza ukuthi uzabikani uMdali wakhe esemkhangele. Lokhu kungabe kusitsho ukuthi uMdali wakhe ulolaka, kakhangeleki nxa esethukuthele okwenza lumuntu ehluleke lokubika loba yini nxa esemkhangele.
Ulolaka uMdali walumuntu ngoba ubuza lokuthi uzacatsha ngaphi nxa esemhwaqele. Ukuhwaqa lokhu kutshengisa ukuthi uyabesezondile kakhulu uMdali lomuntu aze aswele indawo yokucatsha. Usesesaba lumuntu ukubuyela kuMdali wakhe.
“Ngiyesaba lokuza ngapho.” Ulenhlanhla lumuntu ngoba ubona konke lokhu esaphila engakabi nganeno kweliba lapho okungelaxolo khona, uthi sisekhona isikhathi njalo ucela iPhezulu, uNkulunkulu ukuthi amkhuthaze ukuze abhobozele abanye umthombo ongagqibelekiyo. Lapha lumuntu usehle walimuka wabona ukuthi wenze iphutha lokungenzi lokho akudalelwayo ngakho-ke usefuna ukuhle ancwebe abanye indlebe ukuthi kabalimuke bengenzi phose njengaye balimuke isikhathi singasekho.
