Uncategorized

Ligolide, ucansi labomahotsha eGwanda

18 May, 2023 - 00:05 0 Views
Ligolide, ucansi labomahotsha eGwanda Izakhamizi lenhlanganiso ezibona ngempilakahle kazulu bezisemhlanganweni zicubungula izibalo zokumemetheka Izakhamizi lenhlanganiso ezizimeleyo bezithe gwaqa kumhlangano wokukhulumisana ngokhuphuka kwezibalo zabaphila legcikwane leHIV kwegcikwane leHIV eGwanda ngeviki edluleyo

uMthunywa

Nontobeko Sibanda

UKWEMBIWA kwegolide esigabeni seGwanda sekuvule amathuba amabhizimusi alemali, nanko lalabo abathengisa imizimba sebegijimela khona ngobunengi.

Izakhamizi zakulindawo ezibikele uMthunywa udaba lolu zithe lamankazana akubanga lokufunda ezikolo asehugeke kulumsebenzi, osekutshayisa abazali ngovalo ngoba bekubona ukuba abantwababo basengozini yokuthola igcikwane le-HIV.

Kubikwa abathengisa imizimba laba bahlose imali yabotsheketsha ngoba yibo ababhadala kakhulu.

Izinga lokukhula komsebenzi wokuthengisa imizimba lo kuvele ngesikhathi kuhlangene izakhamizi lezinye inhlanganiso ezibona ngempilakahle kazulu ngeviki edluleyo eGwanda.

Inhlanganiso lezi zigoqela iNational Aids Council (NAC), iDreams, Centre of Sexual Health HIV and Aids (CeSHHAR), kunye leyeZimbabwe National Network of People Living with HIV (ZNNP+). Kulowomhlangano kuvele ukuba sekulendawo ezinengi edolobheni leGwanda lapho okutholakala khona “osisi bendawo” besemsebenzini wabo wokuthengisa imizimba.

Ingcitshi kwezempilakahle kazulu zithe lokhu kuzakuba yimbangela yokumemetheka kwegcikwane leHIV leminye imikhuhlane ethelelwana emacansini.

Umqondisi wenhlelo ze-HIV le-Aids esiqintini seGwanda, uAlice Moyo uthe igcikwane leHIV ligcwele kakhulu eWest Nicholson, okuyindawo esithandwa ngo mahotsha.

“Indawo yeWest Nicholson itholakala ilokumemetheka kwegcikwane leHIV ngezinga eliphezulu okuphikisana lemfundiso abayiphiwayo mayelana lomkhuhlane lo,” kutsho uMoyo.

“Sibuye sathola indawo ezintsha esizibiza ngokuthi ngama-hotspots eCollen Bawn endaweni ezigoqela enzikini yezitolo, eJoJo laseTshebetshebe lapho okusebenzela khona laba abathengisa imizimba. Ezinye indawo zigoqela iMakhado, iNtepe lezitolo zeStanmore.”

UMoyo uveze ukuthi inengi labantwana abangosisi bendawo bafuqwa yizimo emakhaya abo.

“Abanye babantwana abakubhizimusi leli benziswa  yisimo esingamanga kuhle emakhaya. Kukanti okunye kubangelwa yikuyengana.”

Inhlanganiso yeCeSHHAR iveze  ukuba sekulokuhlukunyezwa kwabosisi bendawo edolobheni leGwanda.

Kusethulo salinhlanganiso, kubikwa ukuhlukumezana  kwabosisi bendawo bebanga abathengi sekwandile. Kulokuhlukunyezwa kwabodade laba njalo, betshaywa ngotsheketsha kukanti abanye abathengi bemizimba kabafuni ukubhadala imali eyenelayo nxa sebethe bathola ucansi.

“Kutholakala abantwana abancane bephatheka kuleli bhizimusi abaleminyaka elitshumi lanhlanu yokuzalwa okubafaka engozini yokuthola imikhuhlane kunye lokuhlukunyezwa ngabathengi ngoba bengenelisi ukuzilwela,” kutsho isikhulumi seCeSHHAR.

Umongikazi omkhulu weGwanda uNkosazana Filter Sibanda uthe kuyadingeka ukuthi abantwana abancane bavikelwe.

“Kumele sivikele abantwana asebethengisa imizimba yabo. Kumele bathole imfundiso ngalokho asebekukhethile empilweni zabo ukuze benelise ukuthatha izinqumo ezifaneleyo,” kutsho uNkszn Sibanda.

UMnumzana Thulani Moyo onguDistrict Development Co-ordinator uthe sebelemizamo yokuthi abantwana abancane bavikelwe.

“Sisebenza lamapholisa edolobheni leGwanda ebusuku endaweni ezitholakala zilabathengisa imizimba. Sifika sixotshe abantwana abancane.

“Okunye okuyimbangela yokuthi abantwana abancane baphatheke kuleli bhizimusi yikuphatheka kuzidakamizwa,” kutsho uMnu Moyo.

Share This:

Sponsored Links

Survey


We value your opinion! Take a moment to complete our survey
<div class="survey-button-container" style="margin-left: -104px!important;"><a style="background-color: #da0000; position: fixed; color: #ffffff; transform: translateY(96%); text-decoration: none; padding: 12px 24px; border: none; border-radius: 4px;" href="https://www.surveymonkey.com/r/JRD3VTT" target="blank">Take Survey</a></div>

This will close in 20 seconds